Postać wielkiego króla Jana III budzi wiele pozytywnych emocji. Ten wszechstronnie wykształcony władca, wielbiciel książek, mecenas kultury, nauki i sztuki należy bez wątpienia do grona najwybitniejszych mężów stanu nowożytnej Rzeczypospolitej. Mimo tego, że osobie Jana III poświęcono rozliczne publikacje, niewiele mówiono o jego wsparciu dla poczty. A właśnie dobre funkcjonowanie komunikacji pocztowej w znacznym stopniu przyczyniło się do zwycięstwa Jana III pod Wiedniem.
W okresie wojny z Turcją Jan III zorganizował w Jaworowie pod Lwowem cenzurę, która zajmowała się przeglądaniem korespondencji nadchodzącej z Ukrainy, a także zatrzymywaniem przesyłek uznanych za szkodzące interesom Rzeczypospolitej. Król zabiegał również o uregulowanie zagadnień związanych z obowiązkiem uiszczania przez miasta ciążącego na nich podatku podwodowego, to jest quadrupli, oraz o reorganizację komunikacji pocztowej w Wielkim Księstwie Litewskim. Efektem tych starań stały się konstytucje sejmowe z lat 1673 – 1678. Największym osiągnięciem dotyczącym poczty tego okresu było uchwalenie przez sejm warszawski w 1685 roku konstytucji, której celem było ukrócenie procederu przemytu dokonywanego przez kupców przy użyciu poczt koronnych i przy współudziale oficjalistów celnych. Nie trzeba dodawać, że nadużycia celne wpływały negatywnie na skarb Rzeczypospolitej, a miało im zapobiegać wyznaczenie tzw. procentu od przewożonych towarów.
Król Jan III interesował się również szerzej sprawami poczty ustanawiając choćby w Lesznie (w 1683 roku) czy we Lwowie (w 1688 roku) pocztmistrzów w osobach odpowiednio Piotra Wydy oraz Fabiana Zywerta. Przy tej okazji należy wspomnieć, że rodzina Wydów piastowała stanowisko zwierzchników poczty królewskiej w Lesznie aż do 1793 roku, co potwierdza trafność wyboru Jana III. Za panowania króla Jana III doszło również do wyodrębnienia trzech dyrekcji dla poczty – w Koronie, Wielkim Księstwie Litewskim oraz Prusach Królewskich. Warto dodać, że Jan III bezbłędnie odczytał znaczenie utrzymania w Gdańsku poczty królewskiej i nominował na stanowisko pocztmistrza generalnego Prus Królewskich Pawła de Grattę, a w Gdańsku jego brata Aleksandra. Za czasów króla Jana III zaczęło również funkcjonować na stałe połączenie pocztowe między Warszawą a Gdańskiem przez Toruń, z rozgałęzieniem biegnącym prawym brzegiem Wisły przez Golub, Bieżuń, Raciąż, Płońsk, Zakroczym i Łomżę (razem 25 mil – 178,6 km) oraz lewym brzegiem Wisły przez Brześć Kujawski, Dębice, Gostynin, Gąbin, Sochaczew i Błonie. W 1694 roku Jan III zawarł również porozumienie z rządem saskim w sprawie utworzenia kursów pocztowych z Drezna przez Wrocław do Warszawy. Trasa połączenia wiodła przez południową Wielkopolskę i pokonywano ją – ok. 600 km – w ciągu 14 – 16 dni.
Jan III nie było więc li tylko opromienionym sławą wodzem i wytrawnym znawcą oraz mecenasem kultury, lecz również dobrym gospodarzem. Stawiając na rozwój poczty wspierał także rozwój gospodarki państwa, a tym samym starał się wpływać na wychowanie urzędników w duchu poszanowania prawa oraz „rzeczy pospolitej”. Na uwagę zasługują też zabiegi króla o wzmocnienie pozycji poczty polskiej w Prusach Królewskich, a co się z tym wiąże również roli politycznej i ekonomicznej Rzeczypospolitej nad Bałtykiem.
