Ponowne wydanie herbarza w Lipsku, w latach 1839-1846, w dziesięciu tomach, nie tylko przypomniało to cenne dzieło, ale dzięki większej dostępności umocniło również jego znaczenie w polskim piśmiennictwie heraldycznym. Oryginalny tekst Korony polskiej pozostawiono nietkniętym. Wydawca – Jan Nepomucen Bobrowicz nakłonił Joachima Lelewela do napisania dwóch rozpraw naukowych o herbach i urzędach, które zostały włączane do nowej edycji herbarza. Perypetie tej współpracy są bardzo interesujące. Wydanie Bobrowicza uzupełniono także wiadomościami z późniejszych herbarzy (W. W. Wielądka, E. A. Kuropatnickiego, S. J. Duńczewskiego, P. Małachowskiego), które słusznie wyróżniono inną czcionką. Ponadto w herbarzu znalazły się cenne rękopiśmienne uwagi biskupa warmińskiego Ignacego Krasickiego, które ten sporządził we własnym interpaginowanym egzemplarzu Korony polskiej.
W XIX w. wyciągi z herbarza uzyskały rangę dokumentów w wywodach szlachectwa przed władzami w zaborze austriackim (19 VII 1782 r., 16 X 1800). W zaborze rosyjskim, jak sprawdziłam, wywody szlachectwa polskiego przed gubernialnymi deputacjami wywodowymi zaczynano zazwyczaj od powołania nazwiska Niesieckiego, zaś przed Heroldią Królestwa Polskiego Koronę polską cytowano tylko w wywodach tytułów honorowych. Z powodu braku źródeł można przypuszczać, że dzieło Niesieckiego było także pomocniczym środkiem dowodowym uznawanym prze Herolodię w wywodach szlachectwa. Może o tym także świadczyć inicjatywa Rady Obywatelskiej województwa sandomierskiego z 1826 r. W aktach Heroldii odnalazłam projekt ponownego wydania Korony polskiej, który wychodził naprzeciw trudnościom, jakie szlachta napotykała w zdobyciu dowodów swego pochodzenia. Projekt ten skierowany do Senatu Królestwa Polskiego nie doczekał się wówczas realizacji. Niezależnie od niego doszło do reedycji herbarza w Lipsku.
Tekst napisano na podstawie pracy: Iwona Dacka, "Korona polska" Kaspra
Niesieckiego. Pomnik staropolskiego piśmiennictwa heraldycznego,
Warszawa 2004
