Fot. Z. Reszka. Kliknij aby zobaczyć więcej zdjęć.

Obraz zaliczany jest do arcydzieł polskiego malarstwa portretowego XVII w. Przedstawia Władysława Dominika Zasławskiego-Ostrogskiego (przed 1618-1656) h. własnego, syna Aleksandra Zasławskiego i Eufrozyny Ostrogskiej, ordynata Ostrogskiego, od 1636 r. koniuszego, od 1645 r. wojewodę sandomierskiego, w 1648 r. podczas wojny z Kozakami mianowanego jednym z trzech regimentarzy koronnych, a od 1649 r. wojewodę krakowskiego. Był dwukrotnie żonaty – w 1634 r. z Zofią Pudencjanną Ligenzianką, a w 1650 r. z Katarzyną Sobieską, siostrą króla Jana III. Jest to najbardziej reprezentacyjny spośród wizerunków Bartłomieja Strobla (1591-po 1650). Zwraca uwagę doskonałą charakterystyką twarzy portretowanego - otyłej i o bystrych oczach - a także niemal miniatorską dokładnością, z jaka odtworzony został kostium holenderski – z dużym kołnierzem i mankietami z brabanckiej koronki oraz licznymi wzorzystymi naszyciami na tkaninie.

Fot. Z. Reszka. Kliknij aby zobaczyć więcej zdjęć.

Data 1635 r. obok sygnatury artysty pozwala przypuszczać, że powstanie portretu wiąże się ze ślubem wojewody z Zofią Pudenjanną Ligenzianką. Wiadomo, że Strobel w tym czasie pracował nad zamówionymi przez Władysława IV malowidłami dla Wilna i działał w kręgu polskiego dworu królewskiego. We wcześniejszej literaturze obraz był określany jako portret młodego magnata. Pierwszy M. Walicki wysunął hipotezę, że dawniej w galerii Radziwiłłów w Nieświeżu znajdował się wizerunek jednego z książąt Ostrogskich, który był kopią obrazu wilanowskiego. W roku 1971 E Kamieniecka odnalazła w Muzeum Sztuki w Mińsku portret en pied identycznie ubranego księcia Ostrogskiego, co pozwoliło określić postać na obrazie wilanowskim. (E. Kamieniecka, RMNW, 1971 s. 75-91). Wizerunek miński różni się od wilanowskiego, gdyż pokazuje księcia w całej postaci, w butach do konnej jazdy, a na stole obok, zamiast haftowanego perłami bontu, leży czapka ozdobiona sobolowymi ogonami. Może się to wiązać z otrzymanym przez księcia w 1636 r. tytułem koniuszego królewskiego i zapewne w tymże roku powstał obraz. Według Kamienieckiej jest on kopią portretu wykonaną przez Matiasa Czwiczka. M. Karpowicz w swoich publikacjach twierdzi natomiast, że portret en pied jest wersją autorską Bartłomieja Strobla. Na podstawie obrazu wilanowskiego wykonany został drzeworyt według rysunku J. maszyńskiego. jego autorem jest W. Bojarski (Skimborowicz, Gerson 1877, s. 47).