© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Daniłowicz Stanisław herbu Sas

Daniłowicz Stanisław herbu Sas (ok. 1609-1636), syn wojewody ruskiego Jana i Zofii z Żółkiewskich, po kądzieli wnuk hetmana Stanisława Żółkiewskiego. W latach 1624-1626 studiował w Ingolstadt i Lowanium, następnie podróżował po Europie. Po powrocie do Polski otrzymał w 1631 r. starostwo korsuńskie i czehryńskie. W 1632 r., w czasie bezkrólewia po śmierci króla Zygmunta III, „poranił i posiekł” starostę winnickiego Adama Kalinowskiego, za co został ogłoszony infamisem. Chcąc zmazać winę wziął udział w wojnie smoleńskiej, wyróżniając się w czasie potyczki 3 XII 1633 r., kiedy został ranny; w 1635 r. uzyskał zdjęcie banicji. Jesienią następnego roku podczas wyprawy na Dzikie Pola dostał się do niewoli tatarskiej i mimo obietnicy wysokiego okupu został – na żądanie wodza Tatarów budziackich Kantymira – ścięty przez jego syna Tujtymira, „od tyrański ręki a głowy pijanej”, jak donosił hetman Stanisław Koniecpolski w liście do prymasa Jana Wężyka. Jego bezgłowe ciało Tatarzy odesłali do Polski. Został pochowany w kościele pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Żółkwi, gdzie w pół wieku później jego siostrzeniec, król Jan III Sobieski ufundował mu nagrobek, wykonany w l. 1692-1693 przez Andrzeja Schlütera.