Filiżanka

Filiżanka, należąca do zespołu 11 sztuk przechowywanych w zbiorach wilanowskich, w pełni prezentuje cechy, dzięki którym jej tworzywo przybrało w terminologii nazwę uzupełnioną określeniem „delikatny”. Swą kruchość i finezyjność zawdzięcza cienkim ściankom i subtelnej, lekko kremowej, lśniącej dzięki przezroczystemu szkliwu barwie, którą uzupełnia oszczędnie wprowadzony kobalt zdobienia. Jej formę – przypominającą fragment żłobkowanej kolumny – stworzono w duchu klasycystycznym. Choć skład fajansów angielskich otworzono w Warszawie w 1777 r., filiżanki należą zapewne do pierwszych korzystających z tych wzorców, rodzimych wyrobów z fajansu delikatnego (a równocześnie do nielicznie reprezentowanych w pałacu w Wilanowie polskich wyrobów rzemiosła artystycznego). Nie należy zapominać, że wypalaną w Europie od niemal stu lat porcelanę rozpoczęto w Polsce produkować w 1790 r. w Korcu i dopiero w XIX w. dołączyły do niej następne manufaktury: w Baranówce w 1804 r., a około 1838 r. funkcjonująca do dziś wytwórnia w Ćmielowie.