© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Matka Boska Różańcowa z kościoła Dominikanów w Krakowie

W bocznej kaplicy kościoła Dominikanów w Krakowie znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Różańcowej – kopia rzymskiego wizerunku Matki Boskiej Śnieżnej, datowany na koniec XVI stulecia. Przywieziony z Wiecznego Miasta, został wprowadzony do krakowskiej świątyni prawdopodobnie w 1588 r. i szybko otoczony kultem. Jego apogeum nastąpiło w 1600 r., kiedy to miasto nawiedziła zaraza morowa, i ówczesny biskup zarządził procesję z obrazem, w wyniku czego mór ustał. W 1601 r. obraz został nazwany urzędowo „Różańcowym”, ponieważ oddano go bractwu różańcowemu. W tymże roku odbyła się jeszcze druga procesja z obrazem, a zarazem pierwsza procesja różańcowa, w której uczestniczył cały Kraków, a ludzka rzesza była tak ogromna, że nie mieściła się na Rynku – jedynym placem, jakim wówczas dysponowało miasto.  

Odtąd corocznie urządzano cztery procesje: w Boże Ciało i w Oktawę, na Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny i na Matkę Bożą Różańcową, zwłaszcza w przełomowych momentach dla bytu kraju i narodu. 3 października 1621 r., gdy ważyły się losy kampanii chocimskiej, odprawiono wielką procesję z cudownym obrazem, a 9 tego miesiąca podpisany został korzystny dla strony polskiej układ z Turkami. Zwrócono się wtedy do Stolicy Apostolskiej z prośbą o ustanowienie dziękczynnego święta; papież Grzegorz XV ogłosił 10 października świętem dziękczynienia za zwycięstwo nad Turkami. Podczas szwedzkiego potopu najeźdźcy zrabowali wota od bractwa różańcowego, zaś w 1850 r. obrazowi zagroził wielki pożar Krakowa, z którego jednak wyszedł bez szwanku.  Podczas I wojny światowej rozpoczęto starania o koronację cudownego wizerunku; odbyła się ona 2 października 1921 r. pod przewodnictwem biskupa krakowskiego Adama Sapiehy.

Graficznym śladem obrazu cudownego Matki Boskiej Różańcowej jest niewielki, liczący zaledwie 13, 6 x 8,1 cm miedzioryt, podpisany u dołu w kartuszu Obraz Nays MARYI PANNY Rozancowey od KLEMENSA Osmego Papieża Benedykowany w Kaplicy WW OO Dominikanow Cudami słynący, i sygnowany I. M. S. w Krakowie. Rycinkę wykonał Jan Masiewski  (Masieski, Maszewski), miedziorytnik działający ok. połowy XVIII w. na terenie ówczesnej Rzeczpospolitej, wyznaczonym przez Dzików, Kraków, Lublin, Poddębice, Przemyśl, Zamość, Zwierzyniec. W tle wizerunku maryjnego dobrze widać – zachowaną do dziś - srebrną blachę z renesansowym ornamentem – motywem kratownicy i stylizowanego kwiatu – rozety. Można też zauważyć inny, niż obecnie, kształt wcześniejszych koron na głowach Marii i Jezusa, wraz z aureolami ozdobionymi płomienistymi języczkami. Matka i Syn lekko się uśmiechają, a wydobyty rylcem rysunek ich twarzy miękko łagodzi, zastosowane tu fragmentarycznie, punktowanie.