© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Polanowski Aleksander h. Pobóg (zm. 1687)

Polanowski Aleksander h. Pobóg (zm. 1687), pułkownik, stolnik, następnie chorąży koronny. Służbę wojskową rozpoczął prawdopodobnie w okresie powstania Bohdana Chmielnickiego, walczył ze Szwedami w kampanii zimowej 1656 r., w październiku t.r. brał udział w bitwach pod Prostkami i Filipowem, w latach 1657-1659 w wyprawach Stefana Czarnieckiego na Pomorze Szczecińskie i do Danii, walcząc m.in. pod Hadersleben i Koldyngą. Od 1660 r. uczestniczył w wojnie z Moskwą; w bitwie pod Połonką 27 VI 1660 r. prawdopodobnie dowodził prawym skrzydłem dywizji Czarnieckiego i wziął do niewoli jednego z dowódców nieprzyjaciela, O. I. Szczerbatego; następnie kontynuował działania na Ukrainie, biorąc udział w bitwie pod Lubarem i Słobodyszczami. Jesienią 1663 r. uczestniczył w wyprawie zadnieprzańskiej Jana Kazimierza, wkrótce jednak poparł antykrólewskie działania Jerzego Lubomirskiego i dowodził grupami jego wojska w bitwach z siłami prokrólewskimi pod Częstochową 4 IX 1665 r. i pod Mątwami 13 VII 1666 r. Po zakończeniu rokoszu przeszedł na służbę Jana Sobieskiego, z którym związał swą dalszą karierę. Jesienią 1667 r. dowodził lewym skrzydłem armii polskiej w bitwie pod Podhajcami, zaangażował się również w rozmowy pokojowe z Tatarami. W latach 1671-1676 walczył z najazdami tatarskimi i tureckimi, uczestnicząc m.in. w bitwach pod Bracławiem (1671), wyprawie na czambuły tatarskie (1672) i bitwie pod Chocimiem (1673). W 1678 r. uzyskał nominację na urząd stolnika koronnego. W sierpniu 1683 r. wyruszył pod Wiedeń, jednak po popisie wojska pod Tarnowskimi Górami zachorował i wrócił do kraju. W 1685 r. został chorążym koronnym; nie pełnił już wówczas służby wojskowej, korzystając z nadanej mu przez króla pensji z żup krakowskich. Zmarł przed 10 V 1687 r. w Warszawie.