© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Potocki Stanisław h. Pilawa (1659-1683)

Potocki Stanisław h. Pilawa (1659-1683), starosta halicki i kołomyjski, rotmistrz i pułkownik koronny, syn kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego Andrzeja. Od 1679 r. przebywał w Italii, a na początku 1680 wziął udział w uroczystościach kościelnych w Rzymie zorganizowanych przez papieża Innocentego XI, od którego otrzymał relikwie św. Wincentego. W czasie podróży do kraju pod Brukselą przeżył na statku wybuch prochu; przywiezione relikwie złożył w kościele pw. Najświętszej Marii Panny, św. Andrzeja i Stanisława w Stanisławowie. Był posłem z ziemi halickiej na sejm 1683 r.; 2 VIII t.r. na czele chorągwi pancernej przybył do Krakowa, skąd w składzie grupy jazdy Mikołaja Sieniawskiego wyruszył pod Wiedeń. 12 IX w czasie bitwy wiedeńskiej walczył na lewym skrzydle wojsk polskich, dowodząc pułkiem jazdy swego nieobecnego ojca. Zginął podczas próbnej szarży jazdy między Pötzleinsdorfem i Dornbachem, według rodzinnej legendy spiesząc z pomocą swemu stryjowi Feliksowi. Jego serce złożono w kościele Kapucynów w Wiedniu, zaś ciało pochowano w kolegiacie w Stanisławowie, gdzie w 1777 r. Potoccy ufundowali ku jego czci tablicę pamiątkową (niezachowana). 12 IX 1883 r. władze miejskie Stanisławowa umieściły na zewnętrznej ścianie kolegiaty tablicę, upamiętniającą śmierć Potockiego; odnowiona w 1933 r., tablica przetrwała do dzisiaj. Od imienia Stanisława pochodzi nazwa miasta Stanisławowa (od 1962 r. Iwano-Frankiwsk), założonego w 1662 r. przez jego ojca Andrzeja na gruncie wsi Zabłotów.