© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum   |   14.02.2012

Tykwa

Owoce tykwy pospolitej, czyli kalebasy Lagenaria siceraria charakteryzują się bardzo zmiennym kształtem: jedne są tylko lekko wydłużone i podobne do gruszki, inne są długie i wąskie niczym kabaczki i cukinie, a jeszcze inne - mają niemal kulisty „brzuch” i długą wąską „szyję”. Taki owoc z brzuchem i fantazyjnie zakręconą szyją można odnaleźć na „owocowych kolumnach” tylko na galerii południowej.

Tykwa ma bardzo różnorodne zastosowanie: z nasion pozyskuje się olej, młode owoce bywają jadane jako jarzyna, ale najważniejsze znaczenie mają dojrzałe tykwy o zdrewniałych ścianach, służące jako naczynia i elementy instrumentów muzycznych (m.in. pudła rezonansowe). To bardzo stara roślina uprawna, która okazała się na tyle przydatna, że ludzie wpadli na pomysł jej udomowienia kilkakrotnie, i to w różnych rejonach świata. Uprawy kalebasy rozprzestrzeniły się po całej strefie międzyzwrotnikowej Afryki, Azji i Ameryki. Ta wędrująca w czasie i przestrzeni roślina była równocześnie atrybutem pielgrzymów. Ze względu na swoje zastosowanie, używana jak butelka na wodę tykwa stała się bowiem symbolem wędrowców.