Chyba niezbyt często zadajemy sobie dziś pytanie o to, jakie były smaki polskiego romantyzmu. W projekcie „Wielka Emigracja od kuchni, czyli Mickiewicz i rydze...” postaraliśmy się je odnaleźć.
Przyjrzeliśmy się smakom Adama Mickiewicza – tym znanym w jego paryskim domu i tym opisanym w jego utworach.
Najpierw teoretycznie zastanowiliśmy się nad tym problemem. Następnie, wspierając się na doświadczeniu Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, które od wielu lat zajmuje się odnajdywaniem i odtwarzaniem smaków dawnej Rzeczypospolitej, pokusiliśmy się o to, by tych smaków poszukać i je zrekonstruować.
Gdy czytamy wspomnienie oddanego sekretarza Adama Mickiewicza Armanda Lévy’ego: „Byłem na obiedzie w wilię Bożego narodzenia w Arsenale. Są to imieniny pana Mickiewicza. Nie było jednej potrawy po francusku. Wszystko było przyprawione zwyczajem krajowym[…]” – trudno oprzeć się wzruszeniu. Oczywiście Wigilia w przypadku naszego wieszcza to potrójna okazja – urodziny, imieniny i sam dzień świąteczny. Jednocześnie owa dbałość o zachowanie rodzimych smaków jest czymś wręcz zadziwiającym.
Rezultaty międzykulturowej wymiany i dyskusji przyczynią się do rozwoju realizowanego w muzeum programu warsztatów kuchni historycznej i kulinarnych spotkań.
Spotkanie „Smaki Emigracji” – 21–23 października 2022 r., Paryż
Pierwszego dnia spotkań porozmawialiśmy o smakach Mickiewicza, wystąpił jeden z pomysłodawców tego zdarzenia – Bogusław Deptuła, historyk sztuki, autor wielu publikacji o związkach literatury i kuchni. Wskazówek poszukaliśmy w arcypoemacie Mickiewicza, czyli „Panu Tadeuszu”, a w poszukiwania udaliśmy się wraz szefem kuchni i mistrzem tropienia i odtwarzania dawnych smaków – Maciejem Nowickim, szefem kuchni Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Finałem była rozmowa w gronie paryskich specjalistów od romantyzmu i dawnych smaków, m.in. Iwony Pugacewicz, Małgorzaty Grąbczewskiej, Małgorzaty Smorąg-Goldberg. Spotkanie to skierowane było do studentów Sorbony, środowiska polonijnego, mieszkańców Paryża oraz wszystkich innych zainteresowanych kulinariami dawnymi i dzisiejszymi.
Drugiego dnia wyposażeni w zdobytą uprzednio wiedzę przystąpiliśmy do degustacji potraw, których inspiracją byli Mickiewicz i Wielka Emigracja. Była to próba połączenia tradycyjnych polskich smaków z nutą nowoczesnego myślenia w kuchni, w wykonaniu wilanowskich specjalistów od rekonstrukcji kulinarnej. Zjawiły się dania, które z pewnością jadał wieszcz, jak również powstałe specjalnie z myślą o paryskiej wizycie polskiej kuchni nad Sekwaną, wizycie, która odsłoniła uczestnikom fragment bogatego dziedzictwa kulinarnego dawnej Rzeczypospolitej.
W portalu Culture.pl ukazały się ciekawe materiały związane z programem:
- wywiad z Maciejem Nowickim i Bogusławem Deptułą, w którym opowiadają o paryskim programie – Przeczytaj wywiad „Menu wieszcza” w portalu Culture.pl
- menu inspirowane Mickiewiczem, Wielką Emigracją, Polską i Francją – Mickiewicz i rydze, czyli smakując emigrację [PRZEPISY]
Projekt realizowany we współpracy z Sorbonne Université, faculté de lettres, UFR d’Etudes Slaves oraz Ambasadą Rzeczypospolitej Polskiej w Paryżu.
Projekt „Wielka Emigracja od kuchni, czyli Mickiewicz i rydze...” jest realizowany w ramach programu „44 x Mickiewicz” jako część obchodów Roku Romantyzmu Polskiego.
