Toaletka królowej Marii Kazimiery (Przedmiot użytkowy, )
- Autor: nieznany
- Czas powstania: kon. XVII w.
- Instytucja przechowująca: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
- Miejsce przechowywania: Warszawa
- Państwo: Polska
- Materiał/Technika: szylkret, blacha mosiężna, blacha srebrna, masa perłowa, mosiądz, rytowanie
- Powiązana osoba: Maria Kazimiera Sobieska, Stanisław Kostka Potocki
- Powiązane wydarzenie: Zakup do kolekcji wilanowskiej tzw. Gotowalni Królowej Janowej
- Wymiary: Szkatułki większe: 13 x 33 x 25 cm, szkatułka mniejsza: 10,1 x 20,3 x 15,5 cm, szkatułka z poduszką: 12,1 x 20,3 x 15,3 cm, lustro: 72,5 x 57 cm
- Numer inwentarza: Wil.324 (szkatułki większe), Wil.325 (szkatułka mniejsza), Wil.326 (szkatułka z poduszką), Wil.327 (lustro)
Zachowane w zbiorach wilanowskich cztery barokowe szkatułki i lustro wchodzą w skład damskiej toalety, pierwotnie liczącej z pewnością znacznie więcej elementów. Powierzchnie szkatułek i rama lustra pokryte są markieterią – jedną z najdroższych technik zdobniczych, stosowanych w ekskluzywnych wyrobach od XVII w. Tematykę scen umieszczonych na wieczkach i ściankach szkatułek artysta zaczerpnął z serii obrazów alegorycznych Francesca Albaniego (1578–1660), poświęconych bogini miłości Wenus i jednocześnie nawiązujących do czterech żywiołów – powietrza, wody, ziemi i ognia. Kompozycje poszczególnych obrazów zostały rozbite na mniejsze fragmenty, które umieszczono na bocznych ściankach szkatuł.
Szczyt lustra ujmują dwa medaliony z herbami przedstawiającymi orła pod koroną i trzy jelonki pod koroną, które wiążą ten zespół z królową Marią Kazimierą, z domu de La Grange d'Arquien. Herby dodano prawdopodobnie później, we Francji, dla uwiarygodnienia tradycji. Stanisław Kostka Potocki kupił toaletkę w Paryżu. Umieszczona w Sypialni Królowej w pałacu wilanowskim stanowiła niezwykle ważny element pierwszej historycznej ekspozycji otwartego w 1805 r. muzeum. W tym samym miejscu prezentowana jest do dzisiaj.
polecane
Zakupiona została do zbiorów wilanowskich niezwykle cenna pamiątka po królowej Marysieńce Sobieskiej. Hrabia Stanisław Kostka Potocki, ówczesny właściciel …
Wiosną 1655 r. Jan Sobieski poznał na dworze monarszym czternastoletnią dwórkę królowej Ludwiki Marii, Marię Kazimierę d’Arquien, która …
Ciekawi Cię, jak nosiły się damy w różnych epokach? Jakie fryzury czesały? Jakie nakrycia głowy dobierały do sukien? Spróbuj …