Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Widok Galerii Gotyckiej przy północnym skrzydle pałacu

karta katalogowa kolekcji

Widok Galerii Gotyckiej przy północnym skrzydle pałacu

Grafika
Vormser, rys., Lemaitre (Augustin Francois?), wyd.
Paryż
ok. 1840
papier; staloryt
9 x 14 cm
Wil.5548

Kliknij, aby zobaczyć więcej zdjęć

Ten niewielki staloryt posiada znaczną wartość dokumentalną, ponieważ przedstawia Wilanów, którego dziś już nie ma. Chodzi o północną część pałacu, przy której na początku XIX wieku wniesiona została tzw. Galeria Gotycka. Był to gmach o malowniczo-sentymentalnym charakterze, z elementami "zaprojektowanych" zniszczeń i ruin, które wpisywały się w ówczesne dekorum - stosowności miejsca i jego funkcji. Celem wzniesionej Galerii była bowiem ekspozycjia zgromadzonej przez Stanisława Kostkę Potockiego i jego małżonkę, Aleksandrę, dzieł sztuki, a dokładnie zbiorów malarstwa europejskiego XVII i XVIII wieku. To na polecenie Stanisława Kostki architekt Christian Piotr Aigner sporządził plany neogotyckiego skrzydła, które wybudowane zostało w 1802 roku.

Galerię Gotycką całkowicie przekształcił Franciszek Maria Lanci w l. 1847-1848, z polecenia Augusta i Aleksandry Potockich, a więc wnuka Stanisława Kostki oraz jego małżonki. Wówczas, drugi trakt skrzydła północnego, otrzymał formy nawiązujące do architektury renesanowej. Wraz z szatą zewnętrzną zmianie uległ również układ wnętrz, które podzielone zostały na mniejsze przestrznie. Taki stan zachował się do dnia dzisiejszego.

Staloryt poochodzi z wydanej w 1840 r. w Paryżu książki pt. Pologne, autorstwa przebywającego na emigracji rodzimego pisarza, poety, urzędnika wojskowego - Karola Forstera. Praca stanowiła X tom bogato ilustrowanej serii zatytułowanej L'Universe Pittoresque. Oprócz widoku Galerii Gotyckiej, w tomie znalazł się jeszcze widok pałacu od strony wjazdu oraz portret jej pierwszego właściciela, króla Jana III.

Oba wizerunki dokumentują charakter rezydencji z czasów, kiedy jej właścicielem był Aleksander Potocki (1831-1845), syn Stanisława Kostki oraz ojciec Augusta.

Marta Gołąbek