Europejskie Dni Dziedzictwa 2020: W drodze do Wilanowa | 12–20 września
aktualność
W wilanowskim pałacu jak w soczewce skupiają się historie, które biorą swój początek w najodleglejszych zakątkach świata. Z miejsca, które zapisało się w pamięci wielu podróżników dzięki niecodziennym przedmiotom, niezwykłym historiom oraz bajecznym ogrodom, wyruszymy w świat.
12 września: Nie tylko kawa i tulipany – o bliskowschodnich śladach w pałacu
W tym wyjątkowym dniu uwaga wszystkich skierowana jest na historie związane z odsieczą wiedeńską. Zapraszamy do spojrzenia na Bliski Wschód przez pryzmat muzealnych skarbów
i fascynacji odmienną kulturą.
Muchajer, złotogłów, aksamit i… warcaby. To tylko niewielka część towarów, które wypełniały karawany podążające z odległego Stambułu, Ankary czy Isfahanu do centralnej Europy. Taka podróż mogła trwać nawet 157 dni, ale było warto! Pożądane towary szybko znajdowały swoich nabywców, także w wilanowskim pałacu.
Zbiórka: szatnia pałacowa
13 września: Z ziemi włoskiej do Polski – o szlakach cytrusowych
Wilanów jest kwintesencją wyobrażeń na temat włoskiej willi. Z Włoch przywieźliśmy rozwiązania i detale architektoniczne, na stołach i w ogrodach zapachniało pomarańczami.
Pomarańcze – niepozorne owoce o soczystym miąższu, które zniewalają zapachem i słodyczą. Nic dziwnego, że cytrusy były wyobrażeniem złotych jabłek Hesperyd, a posiadanie egzotycznych kolekcji roślin to marzenie realizowane na wielu europejskich dworach. W trakcie wilanowskiego spotkania wyruszymy w egzotyczne miejsca i odpowiemy na pytanie, co znajdowało się w ośmiu skrzyniach, które do Jana III wysłał urzędujący w odległej Florencji Kosma III Medyceusz.
Zbiórka: przy kasie pałacowej
19 września: Goście z Dalekiego Wschodu
Intrygujące wielowarstwowe kule, maleńkie buciki, puzderka i szafeczki pięknie zdobione laką – jak można wyobrażać sobie kraje, z których przybyli tak zacni goście?
W staropolskich domach chętnie słuchano opowieści o odległych, cudzoziemskich krainach. Miejsca, skąd pochodziła krucha porcelana czy wyśmienita herbata, gdzie żyły smoki i feniksy, wydawały się wręcz baśniowe. Dziś wiemy, że droga, którą przebyli ci goście z Dalekiego Wschodu do Rzeczypospolitej, jest co najmniej tak samo niezwykła, jak wyobrażenia o cudownej krainie Kathay.
Zbiórka: szatnia pałacowa
20 września: Przybysze ze świata
Miłorząb – to niejedyny i niezaprzeczalny wędrowiec, który na stałe zagościł w wilanowskim ogrodzie. W gąszczu roślin ukrywa się wielu takich „podróżników”, choć większość z nich kamufluje się.
Czasem wystarczy być niepozornym pyłkiem przyczepionym do skrzyni, żeby zawojować cały świat. Spacer po ogrodzie będzie idealną okazją do poznania roślin, które – żeby dziś mogły cieszyć oko, a czasem nawet podniebienie – przewędrowały tysiące kilometrów,
a w nowej rzeczywistości zakorzeniły się tak szybko, że często zapominamy o ich faktycznym pochodzeniu.
Zbiórka: przy kasie pałacowej
Start: godz. 13.00.
Wstęp: bezpłatny. Prosimy o pobranie z kasy pałacowej wejściówki (dostępne na tydzień przed wydarzeniem).
Liczba miejsc ograniczona.
A w klimat staropolskich podróży do egzotycznych miejsc pomoże wczuć się wybór artykułów z Pasażu Wiedzy. Zachęcamy do lektury!
Polecane
Nie tylko wojna i dyplomacja, czyli o handlu Rzeczypospolitej z Turcją
W latach 80. XX w. mieliśmy do czynienia z niespodziewanym odrodzeniem indywidualnego handlu polsko-tureckiego na skalę niespotykaną od czasów nowożytnych. …
Początki tytoniu w Polsce
Tytoń wkroczył do Polski cicho, rzec by można: ukradkiem. O czasie, kiedy się pojawił, możemy wnioskować z wątłych przesłanek i …
Kawa po polsku
Jedną z najbardziej charakterystycznych przemian nie tylko kuchni, ale także obyczajów i kultury w XVII i XVIII wieku było rozpowszechnienie …
Paradoksy szlacheckiego orientalizmu
Wpływ Orientu w dobie staropolskiej na różne elementy ówczesnej kultury materialnej jest rzeczą nader oczywistą. Mimo uwarunkowanej czynnikami polityczno-religijnymi wrogości …
Stosunki polityczno-gospodarcze Rzeczypospolitej z Turcją w XVIII w.
Pokój karłowicki z 1699 r., który zakończył wojnę między Ligą Świętą a imperium osmańskim, przywrócił Rzeczypospolitej ziemie utracone w 1678 …
Botanicy i kolekcjonerzy w XVII wieku
Ogrody botaniczne narodziły się w okresie nowożytnym w związku ze zmianą kulturową odnoszącą się do sposobu traktowania roślin. Pojawiły się …
Smaki śródziemnomorskie na stołach mieszczan Lwowa w XV-XVII wieku
W ostatnich latach obserwujemy wzrost zainteresowania badaczy dziedzictwem kulinarnym Lwowa, jednego z największych miast Europy Wschodniej. Pierwsze próby analizy problemu …
Krótka historia uprawy roślin cytrusowych
Cytrusy to popularna nazwa roślin należących do rodzaju Citrus. Bogactwo tego rodzaju ocenia się bardzo różnorodnie: jedni naukowcy wymieniają 16 …
O kosztownych rzymskich podarunkach dla Jana III i Marysieńki oraz sekretarza królewskiego Tommasa Talentiego, który przywiózł papieżowi „sztandar wielkiego wezyra” zdobyty przez króla pod Wiedniem
Tommaso Talenti, który 25 września 1683 roku przywiózł do Rzymu turecki sztandar, zdobyty przez Jana III w czasie odsieczy wiedeńskiej, …
Johann Philipp Breyne i jego rośliny: nasiona z Niderlandów
W osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej jednymi z najpiękniejszych ogrodów w kraju mogli szczycić się gdańszczanie. Działo się tak, dlatego że od XVII …
Moda na chińszczyznę w pałacu wilanowskim
Od końca XVII wieku w Europie narastała moda na chińszczyznę. Ślady tej mody znajdujemy również w wystroju pałacu wilanowskiego. Gabinet …
Moda na chińszczyznę w Polsce w XVIII wieku
W 1683 roku po bitwie po Wiedniem, łupem zwycięzców, oprócz tureckich tkanin, namiotów, broni i kosztowności padły również przedmioty dalekowschodnie. …
Chińskie żaby w Wilanowie
Jak chińskie żaby znalazły się w pałacu w Wilanowie? Kultura i sztuka Orientu fascynowały mieszkańców Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wpływy wschodnie widoczne były w nie tylko w stroju noszonym przez szlachciców w XVII i XVIII wieku, lecz także w dekoracji wnętrz, a zwłaszcza w obyczajach. W pałacu wilanowskim są niezwykłe Pokoje Chińskie, a w nich kolekcja zagadkowych przedmiotów, o których opowiada film.
Świat Orientu w sarmackiej wyobraźni
Od czasu odkryć geograficznych w XV i XVI w. zaczęto powoli – najpierw w krajach zachodniej Europy, a pod koniec …
Skąd wzięła się herbata?
Botanicy powiedzieliby, że herbata chińska Camellia sinensis (czyli Thea sinensis) to gatunek należący do rodziny herbatowatych (czyli kameliowatych) i pochodzący …
Szafran – król przypraw
Kiedy do Czehrynia w krwawe lato 1650 przyjechał poseł turecki, by atamanowi Bohdanowi Chmielnickiemu „winszować fortuny nad Lachami”, przywiózł od …
Używki - błogosławione i przeklęte
Jak zauważył to w swoim artykule Jarosław Dumanowski (por. publikację Kawa po polsku), w XVII i XVIII wieku tworzyła się …
Brzoskwinia lub morela
Owoc ten pojawił się na „owocowych kolumnach” tylko raz - na kapitelu znajdującym się niemal w centrum galerii południowej wilanowskiego …