Pac Mikołaj Stefan h. Gozdawa
DE EN PL
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Pasaż Wiedzy

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Pac Mikołaj Stefan h. Gozdawa źródło: Polski Słownik Biograficzny
Mapa Rzeczypospolitej, część wschodnia, XVII wiek.jpg

Pac Mikołaj Stefan h. Gozdawa (ok.1623-1684), wojewoda trocki, kasztelan wileński, biskup wileński. Od młodości był czynny w życiu politycznym Rzeczypospolitej, posłował na sejmy. Od r  1651 bronił Litwy przed najazdami kozackimi. Zostawszy  w tym roku wojewodą trockim, w dalszym ciągu czynnie uczestniczył w sejmach. Niewykluczone, że w r. 1656 opowiedział się po stronie cara Aleksego Michajłowicza, zaś w r. 1657 prowadził akcję propagandową na rzecz wyboru ks. Jerzego II Rakoczego na wielkiego księcia litewskiego, wkrótce jednak wrócił do obozu prawowitego króla.

Za sprawą swojego brata Krzysztofa Paca, kanclerza litewskiego, poparł dworski plan elekcji vivente rege (1661), ale już rok później przestał popierać te zamierzenia. W l. 1663-66 dwukrotnie nie uzyskał poparcia swoich wpływowych krewnych Paców w staraniach o wysokie urzędy litewskie, co skłaniało go do wiązania się z Radziwiłłami. Pod koniec lat sześćdziesiątych Pac zdecydował się porzucić stan świecki. Żona zwolniła go od przysięgi małżeńskiej i w r. 1670 przyjął niższe święcenia kapłańskie, równocześnie jednak został mianowany kasztelanem wileńskim. W r. 1671 dostał od króla Michała Korybuta nominację na biskupa wileńskiego, został też wybrany przez kapitułę wileńską. Dwukrotnie jeździł do Rzymu starać się o zgodę papieża. W r. 1672 otrzymał w Rzymie święcenia kapłańskie i nominację na administratora biskupstwa, najpierw „in temporalibus, a w roku następnym in spiritualibus”, jednak nadal nie miał sakry biskupiej, co powodowało liczne spory z kapitułą, która nie uznawała jego władzy i wysłała nawet delegację do stolicy apostolskiej ze skargą na Paca.

Gdy jego żona złożyła śluby zakonne w r. 1677, mógł już formalnie otrzymać konsekrację, jednak jego starania skutecznie blokowali wysłannicy kapituły. W r. 1679 po raz trzeci pojechał do Rzymu, papież Innocenty XI zezwolił mu wówczas na dalsze zarządzania diecezją. Nie udało mu się otrzymać nominacji na podkanclerzego litewskiego, chociaż król Jan III chciał oddać mu ten urząd na sejmie 1681, sprzeciwili się temu posłowie litewscy. Ostatecznie dopiero w r. 1682 Pac został konsekrowany na biskupa.

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem