Pokaz „Orientalna wiosna: rośliny Imperium Osmańskiego w ogrodach wilanowskich” | park | do końca maja
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i Uniwersytet Warszawski są gospodarzami tegorocznego 17. Międzynarodowego Kongresu Sztuki Tureckiej (ICTA). Z tej okazji zapraszamy do parku na wyjątkowy pokaz wiosennych roślin Imperium Osmańskiego.
Sztuka ogrodowa była jedną z dziedzin, która odzwierciedlała bogactwo, obfitość oraz szerokie wpływy Imperium Osmańskiego. Polacy odwiedzający Konstantynopol i inne królewskie miasta byli pod wrażeniem tamtejszych ogrodów i egzotycznych roślin. Zamiłowanie Osmanów do kwiatów było tak powszechne, że byli nazywani narodem ogrodników. Dzięki licznym kontaktom politycznym i handlowym w XVI-XVIII wieku do Rzeczpospolitej sprowadzono wiele gatunków roślin, m.in. tulipany, szachownice cesarskie, hiacynty wschodnie i narcyzy. Choć pamięć o ich pochodzeniu przeminęła, to do dziś są jednymi z najbardziej uwielbianych roślin wiosennych.
Pokaz w ogrodach wilanowskich ma przypomnieć o historii roślin Imperium Osmańskiego oraz o ich znaczeniu w ogrodach dawnej Rzeczypospolitej. Na rabatach posadzono 17 000 roślin cebulowych i 15 000 jednorocznych, m.in. szachownice cesarskie, tulipany, fiołki ogrodowe, hiacynty wschodnie, niezapominajki alpejskie. Kompozycja i kolory ich kwiatów w odcieniach żółtego, czerwonego, białego i niebieskiego jest inspirowana osmańskimi dziełami sztuki z kolekcji wilanowskiej oraz zbiorów tureckich muzeów i bibliotek, m.in. pałacu Topkapı, Biblioteki Uniwersytetu Stambulskiego, Muzeum Sztuki Tureckiej i Islamskiej w Stambule.
Kompozycje kwiatowe Ogrodu Północnego nawiązują do kolorystyki tradycyjnych kafli i naczyń z İznik, uznawanych za jedno z największych osiągnięć osmańskiej sztuki ceramicznej. Artyści malowali na nich geometryczne wzory, motywy roślinne oraz ptaki i inne zwierzęta. Jednym z takich dzieł jest talerz z początku XVII w. z kolekcji wilanowskiej (Wil.5664) z fantazyjnym przedstawieniem róży, tulipana i liścia saz.
Kolorowe rabaty wokół Oranżerii oddają charakter wyrobów tekstylnych. Gęsto utkane nasadzenia z tulipanów i niezapominajek tworzą strukturę haftów znanych z osmańskich tkanin, dywanów i namiotów. W Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie znajduje się przykład takiej haftowanej makatki (Wil.5095) i aplikowanej tkaniny (Wil.5625). W wilanowskiej Oranżerii eksponowany był namiot turecki, który zaginął pod koniec 1944 roku.
Dwa klomby przy kolumnie z orłem w Parku Krajobrazowym Północnym to hołd dla osmańskiej iluminacji, czyli misternych złoconych zdobień książek i albumów. Ich znakomity przykład można odnaleźć w Koranie z 1645 r. znajdującym się w zbiorach Muzeum (Wil.5478). Żółte i pomarańczowe nasadzenia z szachownic, tulipanów i hiacyntów tworzą koncentryczne geometryczne wzory.
Pokaz zamykają dwa klomby przy Pompowni nad Jeziorem Wilanowskim, których biała i różowa kolorystyka nawiązuje do osmańskich miniatur, przedstawiających sceny rozgrywające się w ogrodach sułtańskich. Dominują na nich tulipany, których nazwa zgodnie z tradycją została nadana w 1554 roku przez Ogiera Ghiselina de Busbecq’a, ambasadora cesarza Ferdynanda I Habsburga w Konstantynopolu. Ich kwiaty miały mu przypominać turban nazywany w języku włoskim tulipano. Stąd też w dawnej Rzeczpospolitej roślina ta była nazywana „zawojem wschodnim” lub „zawojem tureckim”.
Pokaz „Orientalna wiosna: rośliny Imperium Osmańskiego w ogrodach wilanowskich” został przygotowany z okazji 17. Międzynarodowego Kongresu Sztuki Tureckiej (ICTA), którego współorganizatorami są Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i Uniwersytet Warszawski. Kongres odbędzie się w dniach 18-21 września 2023 r.
Zachęcamy również do podziwiania pozostałych roślin wiosennych prezentowanych w pałacowych ogrodach. Prosimy o niedotykanie i nieniszczenie roślin.
Termin: poł. kwietnia – maj 2023 r.
Miejsce: park (Ogród Północny, Ogród Oranżerii, Park Krajobrazowy Północny)
Wstęp: w cenie biletu do parku
Wydarzenie pod patronatem Europejskiego Szlaku Ogrodów Historycznych
Polecane
Spotkania przyrodniczo-rzemieślnicze dla dorosłych | kadzidła | 4 czerwca
Warsztaty tworzenia kadzideł Spotkajmy się w Pompowni, by wspólnie kontemplować orientalne zapachy i tworzyć własne aromatyczne kadzidła. Zainspirujemy się sztuką …
Co można zobaczyć w parku
Od powstania królewskiej rezydencji w Wilanowie przywiązywano dużą wagę do wyglądu jej otoczenia. Choć kształtowano ją zawsze zgodnie z obowiązującą...
Podróże ogrodowe „dam modnych”
W II poł. XVIII wieku, pod wpływem doświadczeń z podróży po słynnych rezydencjach europejskich, polscy arystokraci przenosili na grunt rodzimy wzory modnych, angielskich ogrodów krajobrazowych, przyczyniając się do rozwoju polskiej sztuki ogrodowej.
Europejski Szlak Ogrodów Historycznych (ERHG)
Europejski Szlak Ogrodów Historycznych (European Route of Historic Gardens – ERHG) jest organizacją pozarządową zrzeszającą najwspanialsze ogrody historyczne Europy powołaną …
