© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Czarniecki Stefan Stanisław h. Łodzia

Czarniecki Stefan Stanisław h. Łodzia (zm. 1701), pisarz polny koronny, marszałek konfederacji gołąbskiej. We wczesnej młodości, u boku stryja Stefana Czarnieckiego rozpoczął służbę w armii koronnej, m.in. podczas Potopu wziął udział w wyprawie duńskiej stryja 1658/9. W czasie rokoszu Jerzego Lubomirskiego pozostał wierny królowi Janowi Kazimierzowi.

Cieszył się dużą popularnością wśród szlachty, w znacznej mierze dzięki zasługom stryja. W r. 1671 otrzymał od króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego urząd pisarza polnego koronnego. Aktywnie wspierał króla przeciw malkontentom, wyzwał nawet na pojedynek Stefana Bidzińskiego za obrazę Michała Korybuta. Stronnictwo królewskie zdyskontowało jego popularność wśród szlachty wysuwając w r. 1672 jego kandydaturę na marszałka prokrólewskiego związku. Ułożył akt konfederacji. Jako marszałek konfederacji gołąbskiej próbował wyciągnąć z tego jak najwięcej korzyści dla siebie i skupić znaczną władzę, co przejściowo zniechęciło konfederatów do niego, w porę jednak powściągnął ambicję. Skonfederowana szlachta uchwaliła przekazać mu majątki po osądzonych przez sąd konfederacki prymasie Mikołaju Prażmowskim i jego braciach. Jako marszałek konfederacji Czarniecki przewodniczył obradom sejmu pacyfikacyjnego 1673. Na sejmie tym przeznaczono 130 tys. zł na nagrodę za jego starania.

W bitwie pod Chocimiem w 1673 roku dowodził piechota szturmującą okopy tureckie. Wziął udział w bitwie wiedeńskiej, a w drugiej bitwie pod Parkanami (9 X) walczył na lewym skrzydle polskim, dowodząc partią jazdy. Za panowania Jana III Czarniecki występował przeciw polityce królewskiej na sejmach w l. 1676-81. W r. 1685 był autorem wyjątkowo zjadliwego paszkwilu przeciw królowi, spotkał się za to z potępieniem za strony rady senatu, która odbyła się w Żółkwi. Po śmierci Jana III opowiedział się za kandydaturą ks. Franciszka Contiego. Nie pozostawił męskich potomków.