© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
   |   30.11.2019

Digitalizacja i publikacja zbiorów cyfrowych 3D w ramach projektu „www.muzeach”

Zadanie „Digitalizacja i publikacja zbiorów cyfrowych 3D” obejmuje wszystkie techniki dokumentacji trójwymiarowej, które zostaną wykorzystane w projekcie. Są to:

  • dokumentacja fotogrametryczna, która zostanie zastosowana głównie do większych form przestrzennych, takich jak fragmenty zabytkowej architektury (rzeźby ogrodowe);
  • technika pomiarowa znana jako skanowanie z oświetleniem strukturalnym, która posłuży dokumentowaniu przedmiotów o niewielkich wymiarach, ale bardzo skomplikowanej geometrii, takich jak figurki ceramiczne z wilanowskiej kolekcji biskwitów.

W powszechnej świadomości często operuje się sformułowaniem „techniki trójwymiarowe” jako pewnego rodzaju określeniem uniwersalnym. Tymczasem pod tą zbiorczą nazwą mogą ukrywać się techniki pomiarowe, które bardzo różnią się zarówno pod kątem możliwości, jak i ograniczeń wynikających z charakteru danej metody. Mając świadomość tych wszystkich technicznych uwarunkowań, przygotowaliśmy projekt, który wykorzystuje wiele z nich dla osiągnięcia najlepszych, naszym zdaniem, wyników dokumentacyjnych. Stąd zastosowanie technik fotogrametrycznych wspomaganych pomiarem laserowym ToF (z angielskiego Time of Flight – pomiar czasu przelotu wiązki) obok techniki skanowania z oświetleniem strukturalnym.

Parametry poszczególnych typów pomiarów zostały dobrane w taki sposób, aby wytworzona dokumentacja miała jak najszerszy zakres zastosowań. Chcemy, aby była przydatna do opracowań przygotowywanych przez historyków sztuki, wspomagała prace konserwatorskie, a nawet wzbogaciła w przyszłości ofertę edukacyjną np. poprzez wykonanie na jej podstawie modeli metodą druku trójwymiarowego.

Dla przykładu: dokumentowane w projekcie figurki ceramiczne pomierzone zostaną z rozdzielczością przestrzenną wynoszącą ponad 2,5 tys. punktów na 1 mm kwadratowy powierzchni. Dzięki takiemu poziomowi rejestracji możliwe będzie nie tylko przygotowanie wspaniałych modeli wizualizacyjnych (do tego wystarczyłaby dużo niższa rozdzielczość skanowania). Pozwoli to również na przygotowanie modeli do bardzo precyzyjnego druku trójwymiarowego – z odwzorowaniem detalu na poziomie setnych części milimetra.

Przy digitalizacji zbiorów również wykorzystaniem metod fotogrametryczych dla 20 rzeźb ogrodowych są wykonywane zdjęcia z pikselem, który odpowiada 0,5 mm. Fotografie są robione w kilku seriach i pod różnymi kątami, tak aby uzyskać niemal całkowite pokrycie powierzchni obiektów. Dzięki zastosowanym technikom wynikowy model trójwymiarowy otrzymuje dokładną, odpowiadającą rzeczywistości teksturę i odwzorowuje najmniejsze detale opracowywanej rzeźby.

Bez względu na technikę pozyskania danych służących do zbudowania modelu trójwymiarowego informacje są zapisywane najpierw w postaci tak zwanej chmury punktów (wizualizującej wszystkie punkty, które zostały zarejestrowane na powierzchni mierzonego zabytku). Następnie – przekształcane do modelu w postaci siatki trójkątów. W ten sposób właśnie powstaną wytworzone w projekcie modele rzeźb. Odpowiednio uproszczone będą zamieszczone w ogólnodostępnym serwisie Sketchfab, na którym Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie posiada swoją stronę już od kilku lat (https://sketchfab.com/muzeum_wilanow). Strona z multiwyszukiwarką, która powstanie w projekcie, pozwoli na oglądanie modeli obok innych cyfrowych zasobów muzeów.

Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, oś Priorytetowa nr 2 „E-administracja i otwarty rząd”, działanie nr 2.3 „Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego”, poddziałanie nr 2.3.2 „Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury”.

POPC