© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
   |   29.10.2019

Ekstremalnie dokładne odwzorowanie 3D

Zespół Mechatroniki Politechniki Warszawskiej w listopadzie ukończy trwające od ponad dwóch lat zadanie pn. „Trójwymiarowa dokumentacja wybranej kolekcji zbiorów”. Innowacyjne działania, prowadzone nie bez problemów, były realizowane zarówno we wnętrzach Pałacu, na jego elewacji, jak i w zlokalizowanej poza Pałacem pracowni pomiarowej.

Wytyczne dla założeń projektowych opracowano już trzy lata temu i prace zrealizowano zgodnie z nimi. W dwóch pomieszczeniach na łącznej powierzchni 180 metrów kw. wykonane zostały niezwykle dokładne pomiary o rozdzielczości 100 punktów na jeden milimetr kw. Powierzchnia rzeźb została odwzorowana z ekstremalną dokładnością ponad 2500 punktów na każdy mm2. Do skanowania elewacji Pałacu zastosowany został  eksperymentalny system znaczników, które pozwoliły na porównywanie ze sobą pomiarów tych samych miejsc, wykonanych w odstępie wielu miesięcy. Powtórzone zostały osiem razy dla każdego z dwunastu wybranych pól o wymiarach 15 cm na 15 cm.

Wspomniane problemy to na przykład poważne zagrożenie prac prowadzonych na elewacji - wandale bezmyślnie niszczyli zamontowane na niej metalowe znaczniki [opisujemy to w innym artykule (LINK)]. Dużym wyzwaniem było też wykonywanie pomiarów we wnętrzach Pałacu w trakcie poważnego remontu obiektu. Prace wywoływały mikrodrgania całej konstrukcji budynku, a pomiary wykonywano z zachowaniem marginesu błędu, wynoszącego zaledwie kilka setnych milimetra.

Skanowanie powierzchni ścian i sufitu dwóch pomieszczeń: Antykamery Królowej i Gabinetu al Fresco, było równocześnie elementem założeń, konsekwentnie realizowanych już od ponad dziesięciu lat w ramach różnych projektów. Zwiększyło do czterech liczbę pomieszczeń z dokumentacją trójwymiarową Muzeum. Chodzi tu o wnętrza o bardzo ciekawym i bogatym wystroju, które ze względów konserwatorskich nigdy nie będą w pełni udostępnione zwiedzającym. Odwzorowanie ma jakość bezprecedensową w skali światowej. Zgromadzone dane pozwalają nie tylko na testowanie najnowszych rozwiązań technologicznych, zwiększających możliwość prezentowania tych wspaniałych zabytków (takich jak Virtual Reality), ale stanowią także bezcenny materiał porównawczy stanu zachowania struktur na początku XXI wieku.

Skanowanie dwunastu rzeźb biskwitowych z kolekcji wilanowskiej („Westalka” (Wil.491), „Parys” (Wil.492), „Dziewczynka z owcą” z serii „Dzieci ofiarnicy” (Wil.494), „Śpiewaczka” z serii „Dworska kapela” (Wil.665), „Pasterka” (Wil. 667), „Pasterz” (Wil.668), „Wenus i Adonis” (Wil.671), „Pomnik Gellerta” (Wil.678), „Hermes” (Wil.679), „Apollo Kitarodos” (Wil.681), „Diana z psem” (Wil.701) oraz „Afrodyta” (Wil.712) pozwoliło na stworzenie wysokorozdzielczych, trójwymiarowych modeli. Zostały również specjalnie uproszczone i przygotowane do opublikowania w serwisie Sketchfab, gdzie każda zainteresowana osoba może mieć do nich swobodny, darmowy dostęp z dowolnego miejsca na świecie.

Zrealizowanie tak wielu różnorodnych działań wymagało koordynacji i ciągłej współpracy kuratorów poszczególnych zadań. Wyniki, opracowane na potrzeby sekwencyjnie prowadzonych pomiarów kluczowych fragmentów pałacowej elewacji, były już prezentowane na międzynarodowych konferencjach (takich jak SPIE Optical Metrology w Monachium), gdzie spotkały się z dużym zainteresowaniem ekspertów. Dla zespołu wilanowskiego były natomiast potwierdzeniem słuszności założeń badawczych i stworzyły solidną podstawę do realizacji podobnych projektów w przyszłości.

Autor: Eryk Bunsch

logotypy POIiŚ3