Horsing around European Courts jest wspólnym projektem Sieci Europejskich Rezydencji Królewskich (ARRE). które chronią i interpretują materialne i niematerialne dziedzictwo europejskie. Tematyka koni nie jest przypadkowa, bowiem podczas Igrzysk Olimpijskich 2024 na terenie historycznej rezydencji królewskiej w Wersalu odbędą się zawody jeździeckie!
Konie towarzyszące człowiekowi w życiu codziennym i sztuka jeździecka - o tym będziemy częściej mówić, jako że ich rola w rezydencjach królewskich była szczególna, ważna i bardzo widoczna. Piękne i silne konie były symbolem statusu władcy. Monarchowie zamawiali u wybitnych architektów projekty ogromnych i wytwornych stajni, które do dziś są elementem kompleksów zabudowań rezydencjonalnych. Niektóre z tych budowli nadal pełnią swoją pierwotną funkcję, inne są wykorzystywane jako przestrzeń do organizacji wystaw, wydarzeń artystycznych lub magazynowania zbiorów.
Królewskie konie
W królewskich stajniach opiekowano się końmi, zbierano doświadczenia i przekazywano wiedzę o ich zdrowiu i potrzebach. Odpowiedni trening pozwalał rozwijać sztuki jeździeckie, a zwierzęta, dzięki posiadanym umiejętnościom, stawały się szczególnie ważne dla funkcjonowania rezydencji królewskiej. Podczas polowań, ceremonii religijnych i świeckich były symbolem potęgi monarchy. W sztuce prezentowano je w niezliczonych portretach arystokratów, portretach konnych, pejzażach z podróżnymi lub po prostu - jako piękne zwierzęta w krajobrazie. Pomijamy tu aspekt bitew i wojen, w których konie oczywiście brały udział i dzieliły tragiczny los ludzi. Występowały też jako uczestnicy triumfalnego wjazdu zwycięskiego władcy do miasta. Na stronie poświęconej projektowi Horsing around European Courts przedstawiamy wybrane piękne, cenne i interesujące obiekty z kolekcji wilanowskiej.
Rola Potockich w rozwijaniu hodowli koni rasowych
Konne tradycje są także silnie wpisane w dzieje rezydencji wilanowskiej. W kolekcji muzeum zachował się m.in tłok pieczętny z przedstawieniem Orła Białego z napisem w otoku: WIELKI KONIUSZY KROL: POLS:. Urząd ten piastował Aleksander Potocki, syn Stanisława Kostki Potockiego i Aleksandry z Lubomirskich, właściciel Wilanowa od 1831 r. Był on szczególnie zaangażowany w rozwój hodowli koni rasowych w Polsce, stworzył stadninę w Janowie Podlaskim, gdzie hodowano tzw. konia janowskiego. Te piękne zwierzęta były jego wielką pasją. Świadczą o tym zakupione przez Aleksandra Potockiego, przechowywane obecnie w Bibliotece Narodowej liczne albumy z rycinami przedstawiającymi różne typy koni.
Aleksander Potocki sprowadził do majątku wilanowskiego ogiery, które miały polepszyć rasy koni chłopskich pracujących w jego dobrach. Jest także autorem rozprawy „O środkach poprawienia rodu koni w Polsce”, w której omawia problematykę hodowli, jeździectwa oraz weterynarii. Rękopis tego dzieła jest obecnie przechowywany w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych.
Wspólnie poznajemy historię królewskich dworów
Projekt Horsing around European Courts realizowany w 2024 roku w kilkudziesięciu muzeach należących do Sieci Europejskich Rezydencji Królewskich poszerza ofertę kulturalną i pozwala zwrócić uwagę gości muzeów na temat materialnego i niematerialnego dziedzictwa, jego wartości oraz konieczności ochrony dla przyszłych pokoleń. To już drugi wspólny projekt Sieci rezydencji królewskich; poprzedni - The Place at the Royal Table / Miejsce przy królewskim stole - był zrealizowany ramach Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego 2018.