Lato to wyjątkowy okres w życiu wilanowskiej rezydencji, bowiem to dla uciechy wszystkimi darami tej pory roku król Jan III wzniósł tutaj swoją letnią rezydencję. Uwielbienie króla dla tej pory roku odzwierciedlało się także w bogactwie i różnorodności roślinnej, która w tym okresie gościła wokół pałacu.
Niezmiennie zaproszeniem do odwiedzin ogrodu jest przebogata rabata naturalistyczna na dziedzińcu głównym pałacu. Jej kunszt jest wielowarstwowy, ponieważ może być rozpatrywany zarówno w warstwie botanicznej różnorodności, jak i estetycznego w łączenia barw i form. Tradycyjnie już, rabatą na dziedzińcu zdradzamy naszym Gościom to, czego mogą się spodziewać w głębi naszych ogrodów.
Donice na pergoli północnej wraz z bramą parkową zapowiadają tonację kolorystyczną i epokę, która wita zwiedzających w ogrodzie północnym. Drżące na wietrze pióropusze kordyliny australijskiej, przewieszające się begonie boliwijskie oraz niemal czarnolistny wilec ziemniaczany zapowiadają wejście do ogrodu XIX-wiecznego, w którym dominują przyjemny chłód i wyrazistość odcieni purpury, fioletu, różu, srebra i bieli.
Barwa dominująca to purpura, którą można dostrzec najpierw w ciemnym listowiu bukowego żywopłotu rosnącego za Ławką Szeptów w Gaju Akademosa. Kolor ten przenosi się następnie na dwa okrągłe klomby liściaste stanowiące przykład XIX-wiecznego wyobrażenia o tzw. ogrodnictwie kobiercowym. Dwa najrozleglejsze klomby ogrodu północnego to bardzo kobieca w wyrazie mieszanka odmian niecierpków oraz srebrzysto-białej szałwii omączonej. Wprawne oko dostrzeże, że obwódka tych dwóch rozległych kwater obsadzona jest inną odmianą niecierpka niż ich wnętrze. Delikatna mgiełka tworzona przez kwiatostany szałwii prowadzi nas w głąb ogrodu północnego. Ornamenty centralnych parterów przy fontannie z trytonem to również purpura liści niecierpka, przełamana różem jego kwiatów oraz fioletem wyjątkowo bujnej szałwii omączonej. Całość dopełniają drzewka cytryn, imponujących rozmiarów agawy amerykańskie, agapanty oraz wawrzyn szlachetny.
Poprzez dominujący udział koloru purpurowego oddajemy hołd cnocie władzy, uduchowienia oraz szlachetności. Zestawieniem kolorystycznym roślin i sposobem ich komponowania odwołujemy się także do kobiecości personifikowanej przez wszystkie dobrodziejki rezydencji wilanowskiej.
W ogrodzie północnym goście mogą podziwiać również egzotyczną, pochodzącą z Malezji alokazję olbrzymią – Alocasia macrorhizos (zwaną także uchem słonia) będącą jednym z darów dla naszego muzeum od Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Pomimo prac remontowych prowadzonych w pobliżu Oranżerii zapraszamy także i tam. We wgłębniku tego ogrodu na zwiedzających czeka nowa aranżacja (premiera odbyła się wiosną tego roku) centralnych części czterech kwater gazonowych. Na cokołach z piaskowca umieszczone zostały wykonane we Włoszech na zamówienie muzeum duże ceramiczne wazy. Przelewająca się przez ich brzeg kaskada kwiatów pelargonii wiedzie nasz wzrok do podstawy kamiennego cokołu. Wokół niego – różnorodna mieszanka roślin, pośród których uwagę zwracają dalie, cosmosy oraz lilie.
W przestrzeni ogrodu przy oranżerii po ok. 120 latach nieobecności pojawiły się także cztery egzemplarze pochodzącego z Ameryki Południowej koralodrzewu (Erythrina crista-galli). Pod koniec XIX wieku ogrody wilanowskie słynęły z obecności kilkudziesięcioletnich egzemplarzy tej rośliny.
W ogrodzie przy Figarni gości zaskoczyć może klomb stworzony wyłącznie z ziół i warzyw. Ta wyjątkowa kompozycja powstała z różnorodnych i aromatycznych odmian ziół wyhodowanych i wyselekcjonowanych przez muzealnych ogrodników. Awangardowość tej kompozycji jest jednak pozorna, bo ozdobne klomby z ziół i warzyw znane już były w XVIII wieku (choć wtedy nie opuszczały granic ogrodów kuchennych – to nastąpiło dopiero w wieku XIX).
Przed wejściem głównym do Oranżerii rozkwita rabata będąca botaniczną esencją tradycji ogrodniczych XVIII i XIX wieku. Nowością w tegorocznej, letniej odsłonie tej rabaty jest udział w jej składzie gatunkowym lilii. Rabata przed Oranżerią oprawiona jest w tym roku przez obficie kwitnące okazy bugenwilli.
XIX-wieczne klomby przy Kolumnie z Orłem ozdabia dodatkowo w tym roku werbena patagońska, którą spotkać można także na rabacie przed Oranżerią. To wyjątkowa roślina, której już w starożytnym Egipcie przypisywano magiczne moce. Według wiktoriańskiej floriografii (teorii symbolicznego aranżowania ogrodów) werbena patagońska wnosi do ogrodu zachwyt i podsyca wrażliwość.
W pobliżu Pompowni odcieniami zieleni, purpury i srebra mieni się XIX-wieczny klomb liściasty, który przez zespół działu ogrodowego został zrekonstruowany na podstawie archiwalnej ikonografii Wilanowa.
Odwiedzających salon ogrodowy na tarasie górnym witają kwiaty, które powróciły do ogrodów króla Jana III. W bordiurach centralnych czterech kwater triumfuje uznawana za boską i królewską lilia. Jej intensywnie pachnące kwiaty w kolorze bieli i żółci stanowią zapowiedź rozpisanego na lata procesu odtwarzania botanicznego składu bordiur wilanowskich parterów ogrodowych. W sprzyjających warunkach odwiedzający ogrody mogą cieszyć się wyjątkową mieszanką zapachów lilii i kwiatów pomarańczy.
Salon ogrodowy tarasu dolnego rozświetlają wielkokwiatowe odmiany dalii w kolorze żółtym i białym, przełamane srebrzysto-niebieską szałwią omączoną. Lekkości dodają białe i żółte cosmosy wypełniające ornamenty centralnych parterów ogrodowych. Bordiury parterów skrajnych to klasyczna barokowa mieszanka roślin, która tego lata utrzymana jest także w stonowanej kolorystyce.
Wiosną tego roku w Ogrodzie Różanym rozpoczęto przywracanie kompozycyjnej różnorodności udokumentowanej na archiwalnych fotografiach. Domeną ogrodu południowego były bogactwo i różnorodność możliwe do podziwiania wyłączenie przez domowników pałacu. W czterech okrągłych klombach gości witają pacioreczniki różnych odmian podsadzone wyjątkowo aromatycznym heliotropem. Wrażenia zapachowe wzmacniają setki lilii, które posadzone zostały pomiędzy różami czterech centralnych kwater ogrodu. Do kolekcji roślin donicowe wystawianych w przestrzeni Ogrodu Różanego dołączyły w tym roku także afrykańskie ołowniki uszkowate. Niebieskie kwiaty prezentują się wyjątkowo na tle pałacowej elewacji.
Zachęcamy do wyostrzenia swojego węchu podczas spacerów w parku. Otóż nie tylko forma obsadzeń roślinnych i ich skład są przedmiotem prowadzonej przez nas rewaloryzacji ogrodów. Odtwarzane są także wrażenia zapachowe, które pomagają Gościom przenieść się w czasy króla Jana III, Elżbiety Sieniawskiej czy Stanisława Kostki Potockiego.
Tegoroczne lato w ogrodach przypałacowych mieni się kolorami i różnorodnością form blisko 50 000 sztuk roślin!
Tak piękne lato nie zawitałoby do naszych ogrodów gdyby nie praca (niejednokrotnie w trudnych warunkach atmosferycznych) i zaangażowanie pracowników działu ogrodowego:
Kamili Domańskiej,
Jadwigi Wójcik,
Elżbiety Styczek-Mioduskiej,
Moniki Wujasz,
Agnieszki Jabłczyńskiej,
Karoliny Kłonowskiej,
Mirosława Bednarczyka,
Damiana Makowskiego,
Jacka Kuśmierskiego,
Stanisława Rudnika,
Tomasza Czubka,
Sylwestra Sendera,
Piotra Czarneckiego,
Kamila Człowińskiego.
Zapraszamy do odwiedzenia ogrodów wilanowskich!
Koncepcja rewaloryzacji Ogrodu Różanego, ogrodu na tarasie górnym, ogrodu północnego oraz parku przy Oranżerii autorstwa profesora Politechniki Krakowskiej, dr hab. inż. arch. Zbigniewa Myczkowskiego stanowiła podstawę dla Autorskiej Pracowni Projektowej – Jerzy Wowczak do sporządzenia dokumentacji budowlanej.