© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Marszałek sejmu

Godność marszałka sejmu, pojawiła się dopiero około 1564 roku, a więc długo po powstaniu sejmu polskiego. Jego zadaniem było przewodniczenie obradom, ale już nie kierowania ich biegiem. Marszałkowi przysługiwało za to prawo do podsumowania obrad.  Warto zaznaczyć, że pierwszy regulamin sejmowy uchwalono dopiero w 1764 roku, więc sejmy schodziły na nieskrępowanym niczym gadulstwie.

Pozornie więc ta godność bez władzy znaczyła niewiele, ale zręczny marszałek i tak potrafił zdziałać dużo, a jego wyjątkowa pozycja, prowadziła do tego, że chętnie się o marszałkostwo ubiegano. Nie brakowało przy tym kłótni, toteż w 1678 roku ustalono, że winno się wybrać marszałka w pierwszym dniu obrad. W praktyce było to bardzo trudne. Przy wyborze obowiązywała alternata, tzn. zasada, że marszałkami sejmów mogli zostać kolejno przedstawiciele Wielkopolski, Małopolski i Litwy. Miało to wpływ na kolejność oddawania głosów, ponieważ ustaliła się zasada, że najpierw głosują posłowie z prowincji, z której pochodził marszałek. Wybrany marszałek składał przysięgę, po której marszałek poprzedniego sejmu przekazywał nowowybranemu laskę marszałkowską.