© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Kolekcja   Kolekcja

Półmisek dekoracyjny

  • Rzemiosło artystyczne
  • Caspar Kornmann
  • Niemcy, Augsburg
  • 2. poł. XVIII w.
  • Srebro, repusowanie, cyzelowanie
  • 4,5 x 27,5 x 40 cm
  • Wil.5607

Sygn. na krawędzi kołnierza: litery CKM w wydłużonym owalu, znak miejski Augsburga

Przykładem obecnego dawniej w zbiorach wilanowskich złotnictwa augsburskiego jest półmisek owalny z dość wysoko podniesionym kołnierzem pokrytym trybowanymi wątkami rocaille`ów, małżowin i gałązek kwiatowych. Całą powierzchnię lustra zajmuje kompozycja przedstawiająca dwie zwrócone do siebie grupy ludzi. Po prawej stronie widnieje postać mężczyzny z sumiastym wąsem, w wieńcu laurowym na głowie, w zbroi karacenowej z dekoracyjnym maszkaronem na ramieniu oraz przewieszonym przez ramię płaszczem, z ręką wspartą na kiju. Przy jego nogach stoi pies myśliwski. Za plecami mężczyzny ukazano trzech zbrojnych z tarczą i lancą. Po lewej stronie sceny widać ciężarną kobietę w długiej sukni, z wyraźnie według ówczesnej mody odsłoniętym dekoltem, z rękami złożonymi na wydatnym brzuchu. Otacza ją trzech żołnierzy w zbrojach. Pomiędzy grupami w tle schematycznie zarysowano architekturę. Umieszczone na krawędzi znaki wskazują na augsburskiego złotnika Caspara Kornmanna (1713–1764), mistrza od 1747 r.

Srebra augsburskie, podobnie jak i gdańskie, wymieniane były w inwentarzach wilanowskich już od czasów śmierci króla Jana III. Ich obecność podkreślali również Skimborowicz i Gerson, wymieniając kilka tac ze scenami na lustrach: półmisek owalny […] ma na dnie płaskorzeźbę wystawiającą Wenerę w ogrodzie, u której ucha schylony Amor […] wyrób augsburski; dwie augsburskie wielkie tace z XVI wieku […] mniejsza wytłaczana, rococo na dnie piękną mieści rzeźbę Nioby z dziećmi padającemi pod strzałami Apollina, który unosi się w obłokach; półmisek owalny […] wystawia na dnie scenę mitologiczną na tle krajobrazu […] wiek XVII. Augsburg oznacza cecha „szyszka” (Skimborowicz, Gerson 1877, s. 136–138). Zakupiony do zbiorów półmisek wymaga dalszych badań porównawczych, jako że twórczość tego złotnika jest mało znana.

Joanna Paprocka-Gajek