Kolekcja Marcin Kazimierz Kątski (1636–1710), herbu Brochwicz, syn dworzanina królewskiego Wojciecha i Anny ze Stogniewów, otrzymał staranne wykształcenie. Wiedzę zdobywał w Akademii Krakowskiej, a potem za granicą w Padwie i Paryżu. Następnie służył w wojsku francuskim – pod rozkazami Wielkiego Kondeusza, oraz w armii holenderskiej. Do kraju wrócił w 1656 r. Wziął udział w walkach ze Szwedami. Został ranny podczas oblężenia Krakowa. Był wybitnym znawcą artylerii i przyczynił się do rozwoju tej dziedziny sztuki wojennej w Polsce. Starał się też o poprawę stanu infrastruktury obronnej, zwłaszcza twierdz. Jego dziełem był sławny szaniec, a później twierdza zbudowana w widłach Zbrucza i Dniestru, zwana Okopami Świętej Trójcy.
Biała szarfa dowódcy, którą przepasana jest zbroja Kątskiego, oraz szkicowo przedstawiona w tle scena bitewna stanowią aluzję do jego wojskowych dokonań. Przybliżoną datę powstania portretu stanowi okres między nominacją Kątskiego na generała artylerii w 1667 r. a latami 1668–1669, kiedy to został pozbawiony urzędów w związku z wplątaniem się w proces kryminalny. Wkrótce jednak w 1669 r. odzyskał utracone godności. Był także kasztelanem lwowskim i krakowskim oraz, od 1684 r., wojewodą kijowskim.
Brał udział w prawie wszystkich najważniejszych bitwach pod dowództwem Jana III Sobieskiego, między innymi pod Podhajcami, Chocimiem, Barem, Żórawnem oraz Wiedniem.
To on podczas bitwy wiedeńskiej zdołał przeprowadzić działa przez Las Wiedeński, przyczyniając się znacznie do zwycięstwa.. W oszczędnych słowach zapisał o tym w swoim diariuszu wyprawy wiedeńskiej: „...wyżebrałem tandem, że pozwolono pójść z skrzydłem i działami na górę...”.
Krystyna Gutowska-Dudek