© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Kolekcja   Kolekcja   |   10.05.2011

Pucharek z herbem Mniszchów i Szembeków

  • Rzemiosło artystyczne
  • Niemcy, Brandenburgia, Zechlin
  • 1742–1747
  • Szkło bezbarwne; szlifowanie, rytowanie, częściowo polerowanie, złocenie
  • 14,8 x Ø 8,5 cm
  • Wil.41

Pucharek z brandenburskiej huty w Zechlinie należy do tych przedmiotów, które same opowiadają nam o początkach swojej historii. Dwa polskie herby, które stały się głównym motywem jego dekoracji, sugerują, że został zamówiony na ceremonię ślubną lub wykonany w trakcie trwania małżeńskiego związku. Pieczętowały się nimi rody Mniszchów i Szembeków, a w 1736 r. przedstawiciel pierwszego z nich, Jerzy August Wandalin Mniszech poślubił Bihildę z Szembeków (która zmarła 11 lat później). Ustalone w ten sposób ramy czasowe wykonania naczynia ściślej zawęża obecność lasek marszałkowskich, umieszczonych wśród otaczających tarcze herbowe panopliów, skomponowanych z elementów uzbrojenia i sztandarów. Jako że godność marszałka nadwornego koronnego nadano Mniszchowi w 1742 r., tak ozdobiony przedmiot mógł trafić w jego ręce jedynie w okresie pięciu lat po tej dacie. W pałacu wilanowskim pucharek znalazł się zapewne po 1840 r. wraz wianem prawnuczki pierwszego właściciela, Aleksandry z Lubomirskich Potockiej.

Barbara Szelegejd