Przemowa króla Jana III Sobieskiego 12 września 1683 na Kahlenbergu do zgromadzonych dowódców (Grafika, scena historyczna)
- Autor: Johann Schönberg
- Według obrazu: Peter Johann Nepomuk Geiger
- Wydanie pierwsze: Gedenkblätter aus der Geschichte des k.k. Heeres...
- Czas powstania: 1865
- Wydawca: Quirin Leitner
- Miejsce wydania: Wiedeń
- Materiał/Technika: litografia
- Wydanie kolejne:
(Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska, Krystyna Krawiec-Złotkowska) - Data wydarzenia: 12 września 1683
- Przedstawiona osoba: Jan III Sobieski, Karol V Lotaryński
- Miejsce wydarzenia: Kahlenberg
- Instytucja przechowująca: Wien Museum
- Miejsce przechowywania: Wiedeń
- Państwo: Austria
- Wymiary: 23,6 x 32,4 cm
- Numer inwentarza: 18.922
- Inne egzemplarze:
scena historyczna, Österreichische Nationalbibliothek, Wiedeń, Austria
Fot. ©Wien Museum
W wydanej przez Quirina Leitnera tece Karty z historii cesarsko-królewskiej armii. Od wojny trzydziestoletniej aż po nasze dni [Gedenkblätter aus der Geschichte des k.k. Heeres. Vom Beginn des Dreissigjährigen Krieges bis auf unsere Tage] wśród 42 litografii wg rysunków m.in. Wilhelma Camphausena, Franza Gaula, Artura Grottgera i Petera J.N. Geigera znalazły się 2 sceny ukazujące wydarzenia z 1683 roku: Szturm Turków na bastion zamkowy oraz Przemowa Sobieskiego (litografia znana także pod tytułem: Epizod przed bitwą pod Wiedniem 12 września 1683 [Episode vor der Schlacht am Kahlenberg den 12. September 1683]). Król Polski został przedstawiony przez Petera Johanna Nepomuka Geigera przed kościołem na Kahlenbergu, po mszy celebrowanej przez kapucyna Marka d’Aviano.
Wskazując na spowity dymem Wiedeń, król zagrzewa do walki i przekazuje ostatnie wskazówki zgromadzonym przed świątynią dowódcom: Karolowi Lotaryńskiemu, elektorom i polskim hetmanom. Kilka lat później scena ta zostanie powtórzona w innym wydawnictwie, Obrazy z historii dla szkoły i domu, pod artystycznym kierownictwem Geigera. Tym razem jednak będzie rozgrywać się na Leopolsbergu, przed zamkiem, a głównymi bohaterami będę Sobieski i Karol Lotaryński.
Oprac. Anna Ziemlewska