Obchody 200. rocznicy odsieczy wiedeńskiej połączono w Krakowie z jubileuszem 25-lecia pracy artystycznej Jana Matejki, najsłynniejszego przedstawiciela polskiego malarstwa historycznego. Z tej okazji nadano artyście godność honorowego obywatela Krakowa i otwarto w komnatach Zamku Wawelskiego wystawę jego prac. Centralnym punktem uroczystości stało się przekazanie papieżowi Leonowi XIII przez Matejkę płótna Sobieski pod Wiedniem jako daru narodu polskiego. Gest ten przywodził na myśl dary wysłane 200 lat wcześniej do Rzymu przez Jana III Sobieskiego, ale wśród Polaków wzbudził kontrowersje. Wielu z nich uważało, że dzieło powinno pozostać w Krakowie. Zamierzano je zakupić od artysty „dla celów narodowych” i umieścić w nowo otwartym Muzeum Narodowym. Decyzja Matejki przekreśliła te plany.

Polskiej publiczności obraz zaprezentowano na wystawie zabytków z czasów Jana III w krakowskich Sukiennicach. Następnie, na koszt artysty, został on przewieziony do Wiednia i wystawiony w Sali Gartenbau-Gesellschaft. Tam obejrzał go cesarz Franciszek Józef I. Do Watykanu dzieło dotarło w grudniu 1883 roku i zostało umieszczone w Muzeach Watykańskich, gdzie można go podziwiać po dziś dzień. W Krakowie (Muzeum Narodowe – Dom Matejki) pozostał szkic Jan III Sobieski wręcza kanonikowi Denhoffowi list do papieża z wiadomością o zwycięstwie nad Turkami pod Wiedniem w 1683 roku (1880), znacznie różniący się rozmiarami i kompozycją od ostatecznej wersji obrazu, a także srebrna kopia dzieła Matejki. Zamówił ją w 1883 roku Artur Potocki z przeznaczeniem na antepedium ołtarza głównego w katedrze. Dzieło Józefa Hakowskiego powstało w 1888 roku, zostało zaprezentowane publiczności w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie oraz w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. W początkach XX wieku srebrna płyta została wmurowana w ścianę okalającą prezbiterium.