PL EN
Unia Europejska
Unia Europejska
nieslyszacy
PL EN
Unia Europejska
Unia Europejska

Solniczka

karta katalogowa kolekcji

Kolekcja

Rzemiosło artystyczne
Anglia, Bow
1750–1755
Porcelana miękka, farby naszkliwne
6,9 x 11,2 x 9,4 cm
Wil.787

Solniczka

W polskich zbiorach muzealnych istnieje niewiele egzemplarzy wczesnej porcelany z wytwórni założonych w Anglii. Solniczka w kształcie muszli w wilanowskiej kolekcji jest jedynym przykładem angielskiej porcelany miękkiej, zwanej także kostną (bone China). Ten rodzaj tworzywa ceramicznego, wykorzystującego jako składnik popiół kostny, opracował w 1744 r. Thomas Frye w manufakturze w Bow pod Londynem. Produkowała ona wyroby na sprzedaż od 1748 r., funkcjonując początkowo pod nazwą Alderman Arnold & Co.; najlepszy okres przeżywała do 1759 r., kiedy to wycofał się Frye, zaś pomiędzy 1776 a 1778 r. została zamknięta. Już w momencie rozpoczęcia wytwórczości wypracowano w tej manufakturze formę solniczki złożonej z miseczki o kształcie muszli, umieszczonej na trójbocznej podstawie imitującej skałę porośnięta wodorostami i drobnymi muszelkami. Eksperymentalny i jeszcze dość prymitywny egzemplarz, złożony z trzech konch połączonych pałąkiem, powstały zapewne w pierwszych dniach działalności firmy, w 1959 r. zasilił zbiory londyńskiego British Museum. Pojawiające się na angielskim i amerykańskim rynku antykwarycznym solniczki, najczęściej – jak wilanowska – utworzone z pojedynczej muszli, mieszczą we wnętrzu analogiczne, wzorowane na ceramice dalekowschodniej motywy roślinne. Bardzo bliskie formy konch z malowanymi we wnętrzach delikatnymi wielobarwnymi gałązkami i drobnymi owadami oraz fryzem kwiatowym przy ząbkowanej krawędzi zastosowano w wysokiej, trzykondygnacyjnej konstrukcji tworzącej paterę na słodycze. To okazałe naczynie z Bow, o centralnej części gęsto usianej drobnymi małżami, obecne było na nowojorskiej aukcji Christie’s w 1992 r. Opis wyposażenia dzisiejszego Gabinetu Lubomirskiej w Inwentarzu po 1850 [po 1856] zawiera informację, że stała tu wówczas: Muszla porcelanowa biała z brzegiem rużowym leżąca na trzech ślimakach, ale nic nie mówi o właścicielu tego przedmiotu. Jeżeli naczynie to nie zmieniło swego miejsca do czasu, kiedy sporządzano Inwentarz w 1867 r. (dokładnie odróżniający majątek zmarłego Augusta Potockiego od własności jego żony), to można próbować łączyć je z lakoniczną wzmianką, odnoszącą się do tego samego pomieszczenia: Popielniczka porcelanowa, dzwonek i garnuszek roccoco Własność Jwej Hr. Pani. Na tej podstawie można by przyjąć, że popielniczka, czyli muszla uformowana jako solniczka, pojawiła się w Wilanowie za sprawą Aleksandry z Potockich Potockiej. 

Barbara Szelegejd

2018-07-03
44_misnia_półmisek wil.157.jpg

Kruche i modne nowości: fajans i porcelana

Od połowy panowania Augusta III nastały talerze farfurowe, dalej porcelanowe, nareszcie cała służba stołowa składała się u wielkich panów z …

44_miśnia_waza_świecznik_maselniczka.jpg

Porcelana i koniec świata

Spopularyzowanie w XVIII wieku kruchych naczyń ze szkła, fajansu i porcelany przyczyniało się do osłabiania tradycyjnych form pokazywania bogactwa i …

Waza_z_pokrywą.jpg

Waza z pokrywą

Porcelanowe wazy na lody posiadały ruchomą wkładkę umożliwiającą umieszczenie lodu w środku, pod deserem. Wilanowski egzemplarz jest pozbawiony wkładki, ale …

Biuletyn Informacji Publicznej Biuletyn Informacji Publicznej

Muzeum w Internecie

Organizator

Partnerzy

Sponsorzy

Idea & Design
Copyright © Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem