Zanim jeszcze Stanisław Czerniecki złożył do druku pierwszą polską książkę kucharską Compendium Ferculorum, a był to rok 1682, na niemieckim rynku wydawniczym dostępna była już książka, której autorem był Stanislaus Prasmofsky. Jego książka kucharska Neu verfertigtes vollständiges Kochbuch została opublikowana w 1671 roku, w drukarni Johanna Philippa Miltenbergera, w Norymberdze. Jest to obszerne dzieło, obejmujące około tysiąca przepisów kulinarnych na dania obfite i skromne, przygotowywane na różne okazje, takie jak wesela, chrzciny czy gościny, podawane dla osób zdrowych i chorych, przyrządzane zwyczajnie lub na „obcy” sposób. Receptury zostały zebrane nie przez byle kogo – autor tytułuje się bowiem mianem osobistego książęcego kucharza (niem. Mund-Koch). Książka kucharska została opatrzona szerokim erudycyjnym wstępem, w którym Prasmofsky przywołuje liczne biblijne i antyczne historie związane z jedzeniem. Obok przypowieści o rozmnożeniu chleba autor podaje ciekawą opowieść o zakładzie między Kleopatrą i Markiem Antoniuszem, dotyczącym zorganizowania najdroższego bankietu w dziejach antycznego świata. Otóż sprytna Kleopatra chcąc uśpić czujność Marka Antoniusza zorganizowała dosyć skromny bankiet, lecz gdy uczta zbliżała się ku końcowi, a jej rywal czuł już słodki smak zwycięstwa, królowa sięgnęła po kielich z octem, do którego wrzuciła ogromną perłą, stanowiącą element jej drogocennej biżuterii. Kiedy tylko perła rozpuściła się w occie, Kleopatra wypiła ją, wygrywając tym samym zakład! Historię tą podaje Pliniusz Starszy, na którego nie raz powołuje się Stanislaus Prasmofsky.
Książka kuchmistrza Prasmofskiego ma nietypową kompozycję, jej treść zorganizowana jest bowiem alfabetycznie, przypominając tym samym bardziej podręcznik lub encyklopedię, niż tradycyjną książkę kucharską. Autor polecał jej lekturę tym, którzy są zainteresowani sztuką kulinarną, aby traktowali jego dzieło jako kulinarny drogowskaz, poszukując w tekście nieznanych im dotąd przepisów, którymi będą mogli zachwycać swoich Panów.
Wśród licznych przepisów zgromadzonych w tej norymberskiej książce polskiego czytelnika z pewnością zainteresują te określone jako „polskie”. Jest to łącznie osiem receptur na szczupaki, kapłony i gęsi w polskim sosie. (Patrz: artykuł Polskie smaki Stanisława Prażmowskiego).
Książka Prasmofskiego była dosyć popularna w swoim czasie, doczekała się trzech edycji w latach 1671, 1685 i 1692. Na jej kartach zaprezentowana jest głównie kuchnia szlachecka, wzorowana na wcześniejszych niemieckich i francuskich tekstach kulinarnych, jednak dopiero dokładniejsze zbadanie źródła pozwoli nam odpowiedzieć na pytanie o tożsamość tej książki kucharskiej i o to w jaki sposób autor odcisnął w niej swoje piętno, a w jakiej mierze posiłkował się przepisami pochodzącymi z innych książek kucharskich. Stanislaus Prasmofsky (czy raczej Stanisław Prażmowski?) stanowi dla badaczy dziejów kuchni zagadkę, którą będziemy starali się rozwiązać, aby dowiedzieć się kim jest autor, jak potoczyły się jego losy i jaki wpływ jego dzieło miało na niemiecką i polską sztukę kulinarną.
Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.
✓ Rozumiem