Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI-XVIII w. Źródła drukowane
Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI-XVIII w. Źródła drukowane
Opracowali: Jarosław Dumanowski, Dorota Dias-Lewandowska, Marta Sikorska
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa 2016, s. 376, ISBN: 978-83-63580-71-1
Książka zawiera przepisy kulinarne odnalezione na kartach drukowanych staropolskich zielników, dzieł medycznych, kalendarzy, poradników gospodarczych i innych tekstów publikowanych od XVI do XVIII w. Zbiór obejmuje receptury często znacznie bardziej praktyczne, typowe i skromniejsze niż przepisy magnackich kuchmistrzów z książek kucharskich. Lektura tych przepisów, opublikowanych w tak różnych kontekstach i źródłach, odzwierciedla dawne zainteresowania i pasje związane z jedzeniem, dotyczące nie tylko smaku czy problemów z konserwacją i przechowywaniem żywności, ale także szeroko pojętej dietetyki, powiązania kuchni i medycyny.
Kup teraz w e-sklepie.
Polecane
Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI-XVIII w. Źródła rękopiśmienne
Staropolskie przepisy opowiadają nam o czymś więcej niż tylko o tym, jak usmażyć rybę w papierowym pudełku, jak ze szczupaka przyrządzić wołowinę i jak ugotować zdrowotny bulion. Siódmy tom serii Monumenta Poloniae Culinaria zawiera rękopiśmienne, rozproszone (niepochodzące z książek kucharskich) i bardzo zróżnicowane receptury kulinarne z XVI–XVIII w.
Przewodnik po drzewie żywota
Wydany w 1613 r. „Przewodnik po drzewie żywota” to najstarszy dotychczas znany, świecki tekst o charakterze dietetyczno-medycznym z terytorium Polski, spisany w jidysz, języku Żydów polskich. Książka ukazała się jako V tom z serii Monumenta Poloniae Culinaria.
Księga szafarska dworu Jana III Sobieskiego 1695–1696
Dworne i karmne kapłony, certy, minogi, sztokfisze, jarząbki, pasternak i rzepa... Zestawienie produktów przygotowywanych codziennie na obiad i wieczerzę na stoły króla Jana III, jego rodziny, dworzan i gości układa się w pasjonującą opowieść o codziennym życiu zwycięzcy spod Wiednia. Dowiadujemy się o miejscach spożywania posiłków, najważniejszych królewskich gościach, a przede wszystkim o tym, co jadano na dworze Sobieskiego. W kontekście dotychczasowej wiedzy o dawnym jedzeniu i wypowiedzi samego króla o kuchni, kucharzach i jego ulubionych smakołykach otrzymujemy interesujący, barwny obraz staropolskiej kultury kulinarnej.
„Kucharz doskonały” Wojciecha Wielądki
Opublikowany w 1783 roku „Kucharz doskonały” to druga wydana drukiem polska książka kucharska. Styl Wojciecha Wielądki i jego opis kuchni różni się bardzo od „Compendium ferculorum”, słynnego dzieła Stanisława Czernieckiego, kuchmistrza rodu Lubomirskich i niedawno odkrytej „Mody bardzo dobrej smażenia różnych konfektów”, spisanej w latach 80. XVII wieku przez anonimowego kucharza związanego z dworem Radziwiłłów.
Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów
Spisana ok. 1686 r. „Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów…” to obszerny, szczegółowy i oryginalny rękopiśmienny zbiór przepisów kulinarnych, który można uznać za drugą polską książkę kucharską. Prawie cała nasza wiedza o kuchni staropolskiej była dotąd oparta na „Compendium ferculorum” ułożonym przez Stanisława Czernieckiego, kucharza Lubomirskich – dziele słynnym, które wydano w 1682 r., a następnie powielano w kolejnym stuleciu.
„Compendium ferculorum albo zebranie potraw”
Zbiór przepisów Stanisława Czernieckiego wydany w 1682 r. pod tytułem „Compendium ferculorum” uważany jest za pierwszą polską książkę kucharską. To książka o tym, jak pobudzać smak i wyobraźnię, jak zaskakiwać biesiadników, czarować ich wyglądem i sposobem wydania potraw. Czyta się ze smakiem!
