Urząd strażnika polnego powstał w XVI wieku, a strażnika wielkiego w XVIII stuleciu. Jego pierwotnymi zadaniami było czuwanie nad bezpieczeństwem wschodnich rubieży państwa. Strażnik wielki i polny wchodzili w skład obrony potocznej. Z biegiem czasu ukształtowały się następujące obowiązki polegające na ubezpieczaniu wojska w marszu, wysyłaniu podjazdów i czat, dowodzeniu strażą przednią w sytuacji, gdy armią dowodził król. W sytuacji, kiedy króla nie było, a dowództwo sprawował hetman wielki, obowiązki strażnika przejmował hetman polny. Tak niewielkie obowiązki czyniły ze strażnikostwa cenione dygnitarstwo, ponieważ stał wysoko w urzędniczej hierarchii i odbierał pokaźną pensję.
