Żyd Żelik
DE EN PL
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Pasaż Wiedzy

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Żyd Żelik Krzysztof Kossarzecki
Konstanty Sobieski

Synowie Jana III odziedziczyli po ojcu ogromny majątek. Nie obyło się oczywiście bez narzekań. Majątek jakby wielki nie był, zawsze mógłby być większy. Najmłodszemu z braci, Konstantynowi Władysławowi (1680-1726) przypadła Żółkiew, rodowe gniazdo Żółkiewskich, ale i w końcu Sobieskich. Królewicz rzadko odwiedzał swoją ojcowiznę. Zawitał do niej na krótko niedługo po wejściu w jej posiadanie. Później przyszło mu w niej spędzić nieco czasu w ostatnich momentach swego życia.
Podczas jednego z pobytów zauważył zdolnego Żyda, Żelika, który zajmował się wyrabianiem futer. Nic więcej o „niewiernym” Żeliku synu Jakuba nie wiemy. A jak go poznał królewicz? Zapewne przypadła mu do gustu robota żółkiewskiego Żyda – dobrze wykonane futro zarówno grzało, jak i można się było w nim innym wielkim tego świata pokazać. W każdym razie, na tyle Żelik zaimponował swoja pracą, że królewicz obdarzył go przywilejem swego kuśnierza i faktorem, czyli pośrednikiem handlowym, zapewne w sprawach związanych z handlem futrami. Co ważniejsze otrzymał prawo na wykonywanie swego rzemiosła w Żółkwi. Wcześniej go nie miał, nawet może w Żółkwi nie mieszkał. Zdolności, rzetelność i pewnie łut szczęścia, czynniki jakże potrzebne i w naszych czasach, kilka stuleci wcześniej wypromowały u syna Jana III Żelika syna Jakubowego.

NGAB, F. 694, op. 4, nr 1000, bd., k. 36: Przywilej królewicza Konstantyna dla: „niewiernego Żyda Żelika syna Jakubowego kuśnierza umyśliliśmy go za faktora i kuśnierza naszego przybrać i przyjąć, jakoż i niniejszym listem naszym przyjmujemy, mocą którego wolno mu będzie nie tylko nam suknie podszywać, ale też w mieście naszym dziedzicznym żółkiewskim rzemiosło swoje robić…”. W dalszym ciągu królewicz przyznaje, że poznał się na jego cnocie, doświadczeniu i umiejętnościach.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego:

Logo MKiDN

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem