Pokaz „Orientalne lato: rośliny Imperium Osmańskiego w ogrodach wilanowskich” | park | lipiec–wrzesień 2023
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i Uniwersytet Warszawski są gospodarzami tegorocznego 17. Międzynarodowego Kongresu Sztuki Tureckiej (ICTA). Z tej okazji zapraszamy do parku na wyjątkowy pokaz letnich roślin Imperium Osmańskiego.
Sztuka ogrodowa była jedną z dziedzin, która odzwierciedlała bogactwo, obfitość oraz szerokie wpływy Imperium Osmańskiego. Polacy odwiedzający Konstantynopol i inne królewskie miasta byli pod wrażeniem tamtejszych ogrodów i egzotycznych roślin. Zamiłowanie Osmanów do kwiatów było tak powszechne, że byli nazywani narodem ogrodników. Dzięki licznym kontaktom politycznym i handlowym do Rzeczypospolitej sprowadzono wiele gatunków roślin ozdobnych i śródziemnomorskich. Choć pamięć o ich pochodzeniu przeminęła, to do dziś są jednymi z najczęściej uprawianych roślin egzotycznych.
Pokaz w historycznych ogrodach wilanowskich ma przypomnieć o historii roślin Imperium Osmańskiego oraz o ich znaczeniu w ogrodach dawnej Rzeczypospolitej. Na rabatach posadzono ponad 25 000 roślin ozdobnych! Kompozycja i kolory ich kwiatów w odcieniach żółtego, czerwonego i niebieskiego jest inspirowana osmańskimi dziełami sztuki z kolekcji wilanowskiej oraz zbiorów tureckich muzeów i bibliotek, m.in. pałacu Topkapi, Biblioteki Uniwersytetu Stambulskiego, Muzeum Sztuki Tureckiej i Islamskiej w Stambule. W ogrodach wokół Pałacu Wilanowskiego wystawiono ponadto 50 roślin egzotycznych, które mają przywoływać atmosferę Orientu.
W lipcu w Ogrodzie Różanym podziwiać można wysokie lilie białe oraz różnokolorowe róże. Ich niezwykłe piękno i zmysłowość sprawiły, że zyskały w kulturze tureckiej bardzo silną symbolikę związaną z namiętną miłością. W sztuce tureckiej bardzo częste było wykorzystywanie wzoru róży w celach dekoracyjnych. Ich przedstawienie możemy odnaleźć w Koranie z 1645 r. znajdującym się w zbiorach Muzeum. Ogród barokowy ozdabiają natomiast pomarańcze gorzkie, cytryny zwyczajne i oleandry pospolite uprawiane w charakterystycznych donicach malowanych w biało-zielone pasy.
Kompozycje kwiatowe Ogrodu Północnego z dalii i begonii w kolorze czerwonym oraz niebieskiej szałwii nawiązują do tradycyjnych kafli i naczyń z İznik. Powszechnie są uznawane za jedno z największych osiągnięć osmańskiej sztuki ceramicznej. Artyści malowali na nich geometryczne wzory, motywy roślinne oraz ptaki i inne zwierzęta. Jednym z takich dzieł jest talerz z początku XVII w. z kolekcji wilanowskiej z fantazyjnym przedstawieniem róży, tulipana i liścia saz. Orientalnego blichtru dodają żółte aksamitki, przypominające misterne złocone zdobienia.
Kolorowe rabaty wokół Oranżerii w postaci gęsto utkanych nasadzeń z wielu różnych gatunków roślin tworzą strukturę haftów znanych z osmańskich tkanin, dywanów i namiotów. W Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie znajduje się przykład takiej haftowanej makatki i aplikowanej tkaniny. W wilanowskiej Oranżerii eksponowany był namiot turecki, który zaginął pod koniec 1944 roku.
Pokaz „Orientale lato: rośliny Imperium Osmańskiego w ogrodach wilanowskich” został przygotowany z okazji 17. Międzynarodowego Kongresu Sztuki Tureckiej (ICTA), którego współorganizatorami są Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i Uniwersytet Warszawski. Kongres odbędzie się w dniach 18–21 września 2023 r.
Zachęcamy również do podziwiania pozostałych roślin prezentowanych w pałacowych ogrodach. Prosimy o niedotykanie i nieniszczenie roślin.
Termin: lipiec–wrzesień 2023 r.
Miejsce: Ogród Różany, Ogród barokowy, Ogród Północny, Ogród przy Oranżerii
Wstęp: w cenie biletu do parku
Wydarzenie pod patronatem Europejskiego Szlaku Ogrodów Historycznych.
